Vụ sát hại bạn gái ở Hà Nam: Cần làm rõ lời khai của nghi phạm

Ngày 25/2, tin từ Công an tỉnh Hà Nam cho biết, Phòng Cảnh sát hình sự phối hợp với Công an huyện Lý Nhân (tỉnh Hà Nam) đã truy bắt được Trần Mạnh Hùng (SN 1999, ngụ thôn 1 Mai Xá, thị trấn Vĩnh Trụ, huyện Lý Nhân) để làm rõ hành vi "Giết người".

Tại cơ quan công an, bước đầu đối tượng Hùng khai nhận do quen biết từ trước và có mối quan hệ yêu đương với nạn nhân tên V. (SN 2005, đang học lớp 10 tại một trường THPT; ngụ huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam) nên đêm 23/2 Hùng đón V. về nhà ngủ.

Đến trưa ngày 24/2, khi biết gia đình đi tìm, vì lo sợ, Hùng và V. thống nhất cùng tự tử. Hùng dùng tay bóp cổ V. đến tử vong và nhảy xuống ao cạnh nhà tự tử nhưng không thành, sau đó Hùng đi ra cầu Thái Hà tiếp tục tự tử thì bị bắt giữ.

Nhận định về vụ án này, luật sư Đỗ Minh Hiển, văn phòng luật sư JVN ( Đoàn luật sư thành phố Hà Nội ) cho biết, đây là lời khai ban đầu của nghi phạm. Về nguyên tắc tố tụng, lời nhận tội của bị can chỉ có thể được coi là chứng cứ nếu phù hợp với những chứng cứ khác của vụ án (Điều 98 – Bộ Luật tố tụng hình sự).

Vì vậy, để làm rõ các tình tiết của vụ án, cơ quan tiến hành tố tụng cần khám nghiệm hiện trường vụ án, khám nghiệm tử thi của nạn nhân để xác định thời điểm và nguyên nhân gây tử vong. Đồng thời, tiến hành các hoạt động điều tra làm rõ động cơ phạm tội của nghi phạm, độ tuổi của nạn nhân và các tình tiết khác của vụ án.

Theo luật sư Hiển, trong vụ án này, theo lời khai ban đầu của nghi phạm thì động cơ phạm tội của nghi phạm là do lo sợ bị phát hiện quan hệ yêu đương giữa nghi phạm và nạn nhân nên cả hai đã cùng thống nhất sẽ tự tử. Và nghi phạm đã bóp cổ nạn nhân đến chết trước khi tự tử bất thành. Tuy nhiên, đây chỉ là lời khai ban đầu của nghi phạm. 

Cơ quan điều tra cần phải làm rõ bản chất hành vi phạm tội. Lời khai của nghi phạm phải phù hợp với diễn biến tâm lý hành vi, nguyên nhân, điều kiện hoàn cảnh phạm tội.... Vì vậy, các cơ quan tiến hành tố tụng cần làm rõ động cơ và mục đích sát hại nạn nhân có phải là kết quả của sự thống nhất cùng tự tử như nghi phạm khai báo.

Đặt giả thiết, nếu kết quả điều tra xác định có việc nghi phạm và nạn nhân thống nhất việc tự tử và nạn nhân chưa đủ 16 tuổi tại thời điểm bị sát hại thì nghi phạm vẫn sẽ phải đối diện với “tội Giết người” theo quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 123 Bộ Luật Hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 với tình tiết định khung tăng nặng giết người dưới 16 tuổi với mức hình phạt từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. 

Trong trường hợp lời khai của nghi phạm là gian dối để che dấu động cơ phạm tội thì các cơ quan tiến hành tố tụng cần làm rõ để xử lý nghiêm minh trước pháp luật.

Đồng tình với quan điểm này, luật sư Nguyễn Anh Thơm, Trưởng văn phòng Luật sư Nguyễn Anh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, lời khai của nghi phạm phải phù hợp với diễn biến tâm lý hành vi, nguyên nhân, điều kiện hoàn cảnh phạm tội... 

Tâm lý sau khi phạm tội, nghi phạm thường có xu hướng khai báo che đậy bản chất sự việc hoặc làm giảm nhẹ mức độ phạm tội. Thông thường nếu cả 2 bên thống nhất tự sát sẽ cùng nhau sử dụng thuốc ngủ, thuốc độc hoặc cùng nhau nhảy lầu, nhảy sông..

Trường hợp cháu V. đồng ý cho nghi phạm sử dụng vũ lực dùng tay bóp cổ đến chết là bất thường và cần phải xem xét, đánh giá cẩn trọng để xác định đúng động cơ mục đích sát hại cháu V.

Bởi lẽ, nếu bản chất sự việc do mâu thuẫn tình cảm mà nghi phạm đang tâm sử dụng vũ lực dùng tay bóp cổ tử vong cháu V. thì khi đánh giá tính chất mức độ phạm tội của nghi phạm sẽ càng thể hiện sự côn đồ, hung hãn và sẽ phải chịu hình phạt càng lớn”, luật sư Nguyễn Anh Thơm phân tích và cho rằng: Dưới góc độ pháp luật, hành vi nghi phạm dùng vũ lực bóp cổ cháu V. tử vong đã cấu thành tội Giết người được quy định tại Điều 123 Bộ luật hình sự.

Cùng với đó, theo luật sư Thơm, trong vụ án này, cơ quan điều tra sẽ làm rõ độ tuổi theo Giấy khai sinh của cháu V. tại thời điểm bị tử vong vào ngày 24/2/2021 đã đủ 16 tuổi hay chưa để làm căn cứ xử lý nghi phạm theo quy định của pháp luật. 

Nếu cháu V. sinh sau ngày 24/2/2005 thì thời điểm cháu bị sát hại chưa đủ 16 tuổi nên nghi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm theo điểm b, khoản 1 Điều 123 Bộ luật hình sự. Ngoài ra, theo quan điểm của luật sư, cần thiết phải làm rõ mối quan hệ tình cảm của cháu V. (SN 2005) với nghi phạm.

Nếu thời điểm bắt đầu quan hệ tình cảm với cháu V. và cho đến khi sát hại cháu V. chưa đủ 16 tuổi mà có thực hiện hành vi quan hệ tình dục thì nghi phạm sẽ còn phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Tội danh và hình phạt được quy định tại Điều 145 Bộ luật hình sự.

Luật sư Nguyễn Anh Thơm nhấn mạnh, hành vi phạm tội của nghi phạm là đặc biệt nghiêm trọng khi đã tước đoạt đi tính mạng của cháu V. đang là học sinh lớp 10 đã gây tang thương, mất mát không gì bù đắp cho gia đình và gây mất trật tự trị an tại địa phương nên cần thiết phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. 

Vụ án còn là sự cảnh tỉnh trong việc quản lý giáo dục các cháu nữ sinh trong quan hệ tình cảm yêu đương khi tuổi đời còn quá trẻ sẽ dẫn tới những hệ lụy khó lường.