VinFuture - Hội tụ của trí tuệ, khát vọng cống hiến, tình hữu nghị và giá trị nhân văn

Cùng dự có các đồng chí: Trần Tuấn Anh, Uỷ viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Đỗ Văn Chiến, Bí thư T.Ư Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các nhà khoa học nổi tiếng của thế giới và Việt Nam.

Lễ trao giải hội tụ nhiều tên tuổi kiệt xuất thế giới và công bố những sáng kiến, phát minh có tác động lên hàng triệu người sẽ đưa Việt Nam trở thành tâm điểm của giới khoa học, thu hút sự chú ý của thế giới đến với Việt Nam. Sự kiện góp phần định vị Việt Nam là điểm đến mới của khoa học công nghệ thế giới, đồng thời tạo cơ hội kết nối, tạo mối quan hệ hợp tác trực tiếp, đa chiều giữa các nhà khoa học quốc tế và Việt Nam.

Ngay từ mùa giải đầu tiên, đã thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của cộng đồng các nhà khoa học thế giới với hơn 1.200 đăng ký đến từ 654 trường đại học hàng đầu, 51 viện nghiên cứu nổi tiếng, 42 viện hàn lâm khoa học quốc gia uy tín toàn cầu. Giải thưởng đã tiếp nhận 599 dự án tranh giải, trong đó, có gần 100 dự án đến từ các nhà khoa học nằm trong top 2% các nhà khoa học được trích dẫn nhiều nhất thế giới. Các nhà khoa học nữ cũng có sự góp mặt ấn tượng với tỷ lệ 34,3% trong tổng số ứng viên. Nhiều người trong số họ đã từng nhận được các giải thưởng cao quý như Giải thưởng Nobel,  Breakthrough, Tang Prize, Japan Prize...

ghi nhận sự tham gia của 60 quốc gia ở 6 châu lục, trong đó số lượng dự án đến từ Bắc Mỹ và EU chiếm một tỷ trọng lớn, 52,6%. Việt Nam cũng có sự tham gia ấn tượng với 17 dự án. Đây là kết quả vượt xa kỳ vọng với một giải thưởng hoàn toàn mới như .

Quỹ là quỹ hoạt động phi lợi nhuận, được sáng lập bởi Chủ tịch Tập đoàn Vingroup Phạm Nhật Vương và vợ là bà Phạm Thu Hương, có sứ mệnh tôn vinh và bổ trợ các nghiên cứu khoa học, các sáng chế công nghệ đột phá, đã đóng góp hoặc có tiềm năng đóng góp cho cuộc sống của hàng triệu người trên Trái Đất trở nên tốt đẹp hơn, đồng thời kiến tạo môi trường sống bền vững cho thế hệ tương lai. Vào Ngày Quốc tế Đoàn kết nhân loại (20/12/2020), Quỹ đã thành lập Giải thưởng khoa học, công nghệ thường niên toàn cầu . Hệ thống giải thưởng gồm 4 hạng mục, trong đó Giải thưởng chính - trị giá 3 triệu USD và là một trong những giải thưởng có giá trị lớn nhất thế giới; 3 Giải đặc biệt, mỗi giải trị giá 500 nghìn USD dành cho các nhà khoa học nữ, các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển và các nhà khoa học nghiên cứu những lĩnh vực mới. Đây là điểm khác biệt nhân văn của trong bối cảnh có rất ít giải thưởng tầm cỡ, giá trị lớn tôn vinh và cổ vũ các nhà khoa học ở những "vùng trũng" hoặc phải đối diện với nhiều rào cản trong nghiên cứu khoa học.

Hội đồng Giải thưởng gồm các nhà khoa học và các nhà lãnh đạo uy tín của các tổ chức giáo dục, nghiên cứu, các tập đoàn công nghệ - công nghiệp hàng đầu trên thế giới với những thành tựu được ghi nhận toàn cầu. Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng là Giáo sư Sir Richard Henry Friend, Đại học Cambridge (Anh), chủ nhân Giải thưởng Millennium Technology Vật lý năm 2010, với hơn 20 bằng sáng chế.

Phát biểu tại buổi lễ, thay mặt Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhiệt liệt chào mừng các nhà khoa học và quý vị đại biểu, khách quý từ khắp nơi trên thế giới đã đến với Việt Nam, đến với Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến, thành phố anh hùng, đất nước yêu chuộng hòa bình để tham dự Lễ Trao giải thưởng Khoa học, Công nghệ toàn cầu lần thứ nhất.

Hai năm qua, nhất là trong thời khắc khó khăn nhất của dịch bệnh, cả nhân loại đã đặt niềm tin, hy vọng và trông chờ vào các nhà khoa học để tìm ra vaccine, thuốc chữa, phòng chống Covid-19. Vaccine được ví như là lá chắn thép của nhân loại để vượt qua đại dịch Covid-19. Cả thế giới biết ơn, ngưỡng mộ các nhà khoa học - những người đã thực hiện sứ mệnh cao cả của mình. Chúng ta có mặt ở đây hôm nay bình yên, an toàn cũng chính nhờ các nhà khoa học, nhờ vaccine.

Trong lịch sử phát triển của loài người, phát minh của những nhà khoa học đã làm thay đổi thế giới. Trong hành trình gian nan đam mê nghiên cứu, khát vọng cống hiến cho nhân loại đã có nhiều nhà khoa học phải gánh chịu những hậu quả nặng nề trong khi tiến hành các thử nghiệm khoa học. Điển hình như Galileo bị mù mắt do quan sát mặt trời quá nhiều để phát minh ra kính thiên văn; Marie Curie qua đời vì nghiên cứu phóng xạ; Michael Faraday bị nhiễm độc hóa chất do nghiên cứu điện phân… Thủ tướng muốn nói điều này để chúng ta thấu hiểu sự gian nan, vất vả, hy sinh quên mình của các nhà khoa học và còn những khó khăn, thách thức khác không thể cân đong, đo đếm được.

Triết gia người Thụy Sĩ Henri Amiel từng nói: “Xã hội tồn tại nhờ niềm tin và phát triển nhờ khoa học”. Nhưng có lẽ ở một góc nhìn khác, đó là xã hội có niềm tin nhờ khoa học. Vì vậy, hầu hết các quốc gia trên thế giới đều rất chú trọng phát triển khoa học công nghệ, đặc biệt là các nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao, góp phần mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân.

Thủ tướng nhấn mạnh, hôm nay chúng ta tôn vinh những công trình đoạt giải thưởng là tôn vinh những giá trị khoa học đóng góp cho nhân loại, tôn vinh những nhà khoa học đã ngày đêm nghiên cứu bằng trí tuệ vượt trội, trái tim nhiệt huyết và khát vọng cống hiến cho loài người.

Tại Việt Nam, phát triển khoa học công nghệ được xác định là quốc sách hàng đầu, là một đột phá chiến lược để phát triển kinh tế - xã hội. Phát triển nhanh và bền vững dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

[Xem thêm: Profile khủng của Chủ tịch Hội đồng giải thưởng VinFuture]

Nhà nước đang đẩy mạnh thiết kế cơ chế, chính sách nhằm cụ thể hóa đường lối của Đảng, thúc đẩy huy động nguồn lực đổi mới sáng tạo để doanh nghiệp, xã hội và nhân dân vào cuộc, đưa khoa học công nghệ thực sự trở thành mục tiêu, động lực quan trọng, góp phần phát triển đất nước hùng cường và thịnh vượng; xác định mỗi người dân là chủ thể, là người thực hiện và thụ hưởng chính sách đổi mới sáng tạo. Đồng thời, việc thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo còn là chủ trương lớn để thể hiện trách nhiệm của Việt Nam với cộng đồng quốc tế trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay.

Nhân dân Việt Nam có truyền thống yêu chuộng hòa bình và khát vọng phát triển, luôn ca ngợi vẻ đẹp nhân văn và giá trị cao cả của khoa học là tạo ra đột phá, nâng cao năng suất lao động, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Đồng thời, Việt Nam luôn trân trọng, trân quý, tôn vinh các nhà khoa học chân chính, đóng góp cho sự phát triển nhanh, bền vững của nhân loại.

Sứ mệnh của Giải chính là cổ vũ và tôn vinh những nhà khoa học có công trình nghiên cứu xuất sắc mang tính ứng dụng cao, kiến tạo môi trường sống bền vững cho các thế hệ tương lai. Thủ tướng rất vui mừng được biết, ngay trong mùa giải đầu tiên, ghi nhận sự tham gia từ trên 70 quốc gia với gần 600 dự án tranh giải, trong đó gần 100 dự án đến từ top 2% các nhà khoa học được trích dẫn nhiều nhất thế giới và hơn 1/3 ứng viên là nhà khoa học nữ. Nhiều người trong số họ từng nhận được các giải thưởng khoa học cao quý trên thế giới. Giải thưởng Vinfuture được xét duyệt nghiêm túc, trách nhiệm bởi 2 Hội đồng độc lập với thành viên là các nhà khoa học, nhà phát minh, chuyên gia uy tín ở nhiều lĩnh vực trên thế giới. Đây thực sự là tín hiệu tích cực của một giải thưởng lớn và uy tín.

Thủ tướng mong muốn, truyền thống yêu chuộng hòa bình, nhân ái, trí tuệ của dân tộc Việt Nam được tỏa sáng trong mỗi doanh nhân Việt Nam để xây dựng đất nước phát triển và thực hiện trách nhiệm, lan tỏa giá trị tốt đẹp với cộng đồng quốc tế. Thủ tướng hoan nghênh, đánh giá cao và ghi nhận Tập đoàn Vingroup đã nỗ lực trong việc xây dựng và phát triển Quỹ - Quỹ hoạt động phi lợi nhuận nhằm tôn vinh giá trị của khoa học công nghệ trên phạm vi toàn cầu.

Thay mặt Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam, Thủ tướng nhiệt liệt chào mừng các Quý vị, khách quý đã đến đất nước Việt Nam anh hùng, tươi đẹp và mến khách. Cuộc hội tụ ngày hôm nay là hội tụ của trí tuệ, của khát vọng cống hiến, của tình hữu nghị, của tinh thần hợp tác, kết nối, của những giá trị nhân văn tốt đẹp cho nhân loại trên trái đất chúng ta. Thủ tướng mong chờ những bước phát triển mới trong việc ứng dụng các nghiên cứu của các nhà khoa học tại Việt Nam và gửi lời chúc mừng tới các nhà khoa học được vinh danh tại Giải thưởng lần thứ nhất.

Tại buổi lễ, Ban Tổ chức đã công bố các Giải thưởng. Theo đó, Giải thưởng chính trị giá 3 triệu USD thuộc về công trình của 3 nhà khoa học về vaccine theo công nghệ mRNA gồm 3 giáo sư: Katalin Kariko và Weissman (Hoa Kỳ) và Pieter Cullis (Canada) về vaccine mRNA: nghiên cứu mang tính đột phá trong việc sửa đổi mRNA giúp ngăn hệ thống miễn dịch phản ứng với mRNA khi được đưa vào. 150 quốc gia đã được hưởng lợi từ sự ra đời của vaccine ngừa Covid-19 công nghệ mRNA.

Giải đặc biệt dành cho nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới thuộc về Giáo sư Omar M.Yaghi (Hoa Kỳ) tiên phong trong khám phá và phát triển vật liệu khung hữu cơ-kim loại (MOFs).

Giải đặc biệt cho nhà khoa học nữ thuộc về giáo sư Zhenal Bao,  (Hoa Kỳ) với nghiên cứu tiên phong về phát triển thiết bị điện tử giống như da người và một loạt các ứng dụng này trong y tế.

Giải đặc biệt cho các nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển thuộc về vợ chồng Giáo sư Salim Abdool Karim và Quarraisha Abdool Karim (Nam Phi) với công trình gel có chứa dược chất Tenefovir có khả năng ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm HIV..../.