Tổng thống đầu tiên và duy nhất của Liên Xô, Mikhail Gorbachev đã qua đời

Theo Hãng thông tấn Nga Tass, sau khi trở thành nhà lãnh đạo tối cao của Liên Xô, ông đề xuất áp dụng chức vụ Tổng thống và bãi bỏ điều khoản trong hiến pháp về vai trò lãnh đạo của đảng. Ông đã vượt ra khỏi khuôn mẫu của Liên Xô và quyết định những thay đổi mang tính cách mạng.

Vào thời điểm đó, các từ tiếng Nga "perestroika" (có nghĩa là cải cách) và "glasnost" (công khai) đã đi vào nhiều ngôn ngữ trên thế giới. Đồng thời, những cụm từ nổi tiếng của ông Gorbachev "điều chính là bắt đầu" và "quá trình đã bắt đầu" cũng đi vào lòng người dân. Không ai, kể cả ông Gorbachev, đoán được rằng, điều này cuối cùng sẽ dẫn đến sự sụp đổ của Liên Xô.

Sau khi nhậm chức ở Điện Kremlin, ông Gorbachev gần như ngay lập tức tuyên bố một "lối suy nghĩ mới" trong các vấn đề quốc tế. Kết quả là nối lại đối thoại Xô-Mỹ về giải trừ vũ khí hạt nhân, chấm dứt Chiến tranh Lạnh và ký kết Hiệp ước về các lực lượng hạt nhân tầm trung INF năm 1985; rút quân của Liên Xô khỏi Afghanistan, sụp đổ Bức tường Berlin và sự thống nhất của nước Đức.

Theo Rianovosti, những người đương thời đánh giá hậu quả của những cải cách mà ông thực hiện một cách mơ hồ: theo nhiều người, chính những thay đổi này đã trở thành nguyên nhân cho sự bắt đầu sụp đổ của Liên Xô. Vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 1990, do kết quả của sự thiếu nhất quán và không thống nhất trong việc thực hiện “cải cách”, cuộc khủng hoảng ngày càng gia tăng trong tất cả các lĩnh vực của xã hội.

Năm 1990, tại Đại hội Đại biểu Nhân dân Liên Xô lần thứ ba bất thường, ông Gorbachev được bầu làm Tổng thống đầu tiên và cuối cùng của Liên Xô. Bất chấp thực tế là vào năm 1990, một cuộc trưng cầu dân ý về việc duy trì Liên bang Xô viết như một quốc gia duy nhất đã được tổ chức trong nước và phần lớn dân số đã bỏ phiếu cho việc này, một cuộc "diễu hành của các chủ quyền" đã bắt đầu - các Xô viết tối cao của Các nước cộng hòa thuộc Liên minh lần lượt đưa ra quyết định về “quyền tự quyết của chủ quyền”, điều này có nghĩa là rời khỏi Liên Xô.

Vào tháng 4 năm 1991, ông Gorbachev đã ký các thỏa thuận với các nhà lãnh đạo của mười nước cộng hòa liên minh về việc cùng nhau chuẩn bị một bản dự thảo của Hiệp ước Liên minh mới nhằm bảo tồn Liên bang Xô viết, việc ký kết được lên kế hoạch vào ngày 20/8. Vào ngày 19/8/1991, các cộng sự thân cận nhất của ông Gorbachev, bao gồm cả các bộ trưởng, tuyên bố thành lập Ủy ban Nhà nước về Tình trạng Khẩn cấp. Họ yêu cầu Tổng thống, người đang đi nghỉ ở Crimea, ban hành tình trạng khẩn cấp trong nước hoặc tạm thời chuyển giao quyền lực cho Phó Tổng thống Gennady Yanaev.

Sau khi âm mưu đảo chính thất bại vào ngày 21/8/1991, ông Gorbachev trở lại ghế tổng thống, nhưng vị trí của ông đã bị suy yếu đáng kể. Ba ngày sau, ngày 25/8/1991, ông tuyên bố từ chức Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương và rút khỏi Đảng cộng sản Liên xô. Đồng thời Liên Xô không còn tồn tại.

Năm 1990, ông đã được trao giải Nobel Hòa bình.

Sau khi rời chức vụ Tổng thống của Liên Xô, ông Gorbachev tiếp tục giao tiếp không chỉ với các chính trị gia, mà còn với đại diện của tầng lớp sáng tạo trong nước và thế giới. Là Tiến sĩ danh dự của hơn 30 trường đại học trên thế giới, ông tham gia hoạt động của nhiều tổ chức quốc tế, thuyết trình, viết sách và tích cực tham gia công tác từ thiện. Ngoài Quỹ Gorbachev, ông đã thành lập Diễn đàn Chính sách Thế giới, Diễn đàn của những người đoạt giải Nobel Hòa bình, Tổ chức Chữ thập xanh Quốc tế và diễn đàn Nga - Đức "Đối thoại Petersburg".