Thu hồi sổ hộ khẩu trong những trường hợp nào?

Thời gian qua, nhiều vấn đề được quan tâm như việc thu hồi sổ hộ khẩu giấy đã có chủ trương chưa và nếu có thì khi nào đi vào thực hiện chính thức? Việc thu hồi sổ hộ khẩu được áp dụng với tất cả các hộ gia đình hay tùy từng trường hợp? Khi sổ hộ khẩu bị thu hồi thì người dân căn cứ vào đâu để xác nhận thông tin cư trú khi giao dịch hành chính?

Trả lời câu hỏi này, Bộ Công an cho biết, theo quy định tại Điều 38 Luật Cư trú, khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký, khai báo về cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.

Việc thu hồi sổ hộ khẩu được thực hiện từ ngày 01/7/2021 khi Luật Cư trú có hiệu lực thi hành. Công dân bị thu hồi sổ hộ khẩu khi thực hiện các thủ tục:

(1) đăng ký thường trú,

(2) điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú,

(3) tách hộ,

(4) xóa đăng ký thường trú.

Do đó, theo Bộ Công an, việc hộ gia đình hay thành viên trong hộ thực hiện một trong các thủ tục hành chính này đều làm thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, dẫn đến thông tin trong sổ hộ khẩu khác thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú, vì vậy, tất cả các trường hợp trên đều phải thu hồi sổ hộ khẩu.

Theo quy định tại Điều 17 Thông tư số 55/2021/TT-BCA ngày 15/5/2021 của Bộ Công an quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú thì sau khi bị thu hồi số hộ khẩu, công dân yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú có thể trực tiếp đến cơ quan đăng ký cư trú trong cả nước không phụ thuộc vào nơi cư trú của công dân để đề nghị cấp xác nhận thông tin về cư trú hoặc gửi yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú qua Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú.

Nội dung xác nhận thông tin về cư trú bao gồm thời gian, địa điểm, hình thức đăng ký cư trú.

Về việc một số địa phương có chủ trương thu hồi sổ hộ khẩu giấy không đúng quy định, Cục Cảnh sát quản lý hành chính và trật tự xã hội (C06), Bộ Công an đã rà soát, kiểm tra việc thực hiện các quy định về việc thu hồi sổ hộ khẩu, bảo đảm công an các cấp có thẩm quyền thực hiện theo đúng quy định của Luật cư trú.

Bộ Công an cũng đã chấn chỉnh, xử lý những trường hợp thu hồi không đúng quy định, gây phiền hà cho người dân.

Cụ thể, ngày 22/8/2022, Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội đã có công văn số 5762/06 gửi Văn phòng bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan của Chính phủ, Văn phòng UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị phối hợp cùng thực hiện một số nội dung về triển khai Luật Cư trú, trong đó có các phương thức sử dụng về thông tin công dân thay thế việc xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khi thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, trong đó có giao dịch đất đai.

Người dân có thể sử dụng thẻ căn cước công dân gắn chip điện tử chứng minh nơi thường trú, giấy xác nhận thông tin về nơi thường trú, số định danh cá nhân.