Thăm các bản làng văn hóa quanh hồ Ba Bể

Bản Pác Ngòi nằm bên bờ sông Lèng, một trong ba con sông đổ nước vào tạo thành hồ Ba Bể. Một bên là sông, một bên là vách núi, bản nhỏ với những ngôi nhà sàn mái ngói âm dương là địa danh du lịch nổi tiếng ven hồ. 

Đến với bản Pác Ngòi, du khách có thể tìm hiểu về nghề dệt vải. Ở bản Pác Ngòi vẫn còn những người dệt vải như bà Triệu Thị Dung. Ngôi nhà sàn của gia đình bà Dung từ nhiều năm nay đã dành một phần làm homestay đón khách. 

Phụ nữ Tày ở Ba Bể ngày nay không còn nhiều người làm nghề dệt, nhưng họ vẫn giữ gìn và phát huy những nét văn hóa truyền thống, khai thác những nét văn hóa ấy để phát triển du lịch  bằng nhiều cách khác. Chẳng hạn như những cô gái ở đội văn nghệ homestay Bản Cám. Họ và rất nhiều các thanh niên nam nữ khác là lực lượng chủ lực của địa phương trong việc lan tỏa các nét văn hóa đặc sắc của bản làng đến với du khách. Du khách sẽ được cùng họ giã những chiếc bánh dày nếp nương đủ màu sắc, thường dùng trong các ngày lễ tết, và giờ đây trở thành đặc sản bán cho du khách. 

Nếu như ở các bản Pác Ngòi hay Bó Lù, nhiều người dân đã tham gia vào hoạt động du lịch, cung cấp homestay, món ăn, thức uống đặc sản của địa phương, thì ở các bản như bản Cám, hay Cốc Tộc, các homestay mới cũng đang được mở ra, tạo thêm sức hút cho du lịch Ba Bể.

Anh Đặng Văn Hùng là chủ Ba Bể Farmstay, một cơ sở lưu trú mới ở thôn Cốc Tộc. Anh chia sẻ: "Là người sinh ra và lớn lên ở đây, anh thấy hồ Ba Bể rất đẹp, với rừng nguyên sinh, mặt nước trong xanh mát lạnh quanh năm. Hồ mang lại cuộc sống cho bà con nơi đây nên có ý nghĩa rất sâu sắc với bà con nên tôi muốn góp phần mang vẻ đẹp đó đến với du khách thập phương và phát triển kinh tế trên vùng hồ Ba Bể." 

Được làm từ những vật liệu và cách thiết kế thân thiện với môi trường, không gian thoáng đãng, Ba Bể Farmstay là điểm lưu trú được yêu thích của nhiều du khách nước ngoài.

Du lịch Ba Bể xác định hướng phát triển là du lịch sinh thái, cộng đồng, nên chủ yếu dựa vào sự góp sức của người dân trong huyện. Chị Quỳnh Mai, chủ homestay Quỳnh Mai,  homestay đạt chứng nhận OCCOP 3 sao về sản phẩm du lịch, cho biết, chị rất mong muốn và sẵn sàng góp sức, bên cạnh việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc địa phương để phát triển du lịch, còn đẩy mạnh việc bảo vệ môi trường sinh thái, giữ gìn vẻ đẹp và những giá trị mà thiên nhiên ban tặng cho hồ Ba Bể.

Homestay Quỳnh Mai luôn là địa điểm thu hút khách du lịch bởi mô hình được thiết kế xây dựng dựa trên nguyên liệu sẵn có, thân thiện với môi trường, giữ được nét văn hóa truyền thống của địa phương. Mô hình không chỉ cung cấp chỗ nghỉ thân thiện, có khuôn viên rộng, có nhà hàng phục vụ khách mà còn phục vụ nhu cầu khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể và thưởng thức ẩm thực của đồng bào dân tộc trong vùng.

Tuyến đường du lịch mới từ thành phố Bắc Kạn đến Ba Bể, rút ngắn thời gian chạy xe từ 75km xuống còn khoảng 39km sắp hoàn thành, đường quanh ven hồ Ba Bể, đường từ xã Quảng Khê đến xã Khang Ninh, cùng một số tuyến đường khác đang được tỉnh Bắc Kạn triển khai nhằm tạo thuận lợi nhất cho hành trình khám phá các điểm du lịch trong tỉnh với Ba Bể là trung tâm.

Bên cạnh hệ thống homestay đang hiện hữu trong các bản làng, tỉnh cũng đang tổ chức nhiều sự kiện và tiến hành kêu gọi đầu tư từ các nguồn lực ngoài ngân sách để xây dựng hệ thống cơ sở vật chất, dịch vụ du lịch chất lượng cao, phấn đấu hoàn thành đến năm 2025, khu du lịch hồ Ba Bể sẽ trở thành khu du lịch cấp quốc gia với những sản phẩm du lịch đặc thù, in dấu ấn trên bản đồ du lịch quốc gia và quốc tế.