Tế bào gốc & một số điều cần biết

Tế bào gốc (stem cell) là các tế bào sinh học có khả năng biệt hoá thành các tế bào khác, từ đó phân bào để tạo ra nhiều tế bào gốc hơn. Có hai loại tế bào gốc: Tế bào gốc phôi (Embryonic stem cell), được phân lập từ phôi nang giai đoạn sớm và tế bào gốc trưởng thành (Adult stem cell), được tìm thấy trong các mô khác nhau.

Theo định nghĩa kinh điển, một tế bào gốc phải có 2 yếu tố sau: Tính chất tự làm mới (self-renewal) với khả năng đi xuyên suốt các chu kỳ sinh sản của tế bào nhưng vẫn giữ được tình trạng không biệt hoá. Yếu tố thứ hai là tiềm năng (potency) với khả năng biệt hoá thành các dạng tế bào chuyên biệt.

Trong vô vàn tế bào của cơ thể, chỉ có một số nhóm tế bào khi được môi trường hóa chất đặc biệt sẽ chuyển dạng thành tế bào tiềm năng (potency).

Có ba nguồn tế bào gốc trưởng thành có khả năng sinh ra thế hệ tế bào sau giống như nó có khả năng chuyển dạng tế bào, đó là: Tủy xương, được lấy từ phương thức khoan vào xương;  mô mỡ (gồm các tế bào mỡ) và máu. 

Dựa trên đặc điểm đó, các nhà khoa học sử dụng các hóa chất đặc biệt để chuyển dạng tế bào vào các mục đích sinh học khác nhau. Nhưng thực tế thì chúng ta chưa thể kiểm soát được đích tác dụng cũng như những biến đổi tế bào có thể xảy ra.

Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng chỉ có một vài cách ghép tế bào gốc là an toàn và hiệu quả đã được chứng minh. Tuy vậy vẫn có rất nhiều phương pháp điều trị dùng tế bào gốc chưa được chứng minh bởi khoa học mà vẫn được quảng cáo và sử dụng vòng quanh thế giới.

Những phương pháp chữa trị này tạo nhiều sự chú ý phương tiện truyền thông vì nó tạo ra một nguồn thu lớn và nguồn bệnh nhân thử nghiệm không tốn tiền trả phí. Khi sử dụng những phương pháp này cần cẩn thận vì không ai biết rõ những phương pháp này có hiệu nghiệm hoặc có an toàn hay không, bởi đã có bệnh nhân chết vì dùng những phương pháp này.

Bs Lương Hoài Linh