Sau vụ trái phiếu Tân Hoàng Minh: Cần quản lý việc thao túng thị trường của tập đoàn lớn

Tại buổi họp báo công bố Báo cáo Triển vọng Phát triển Châu Á 2022 của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) hôm nay (6/4), ông Nguyễn Minh Cường - Chuyên gia kinh tế quốc gia của ADB, đánh giá trái phiếu doanh nghiệp (DN) của Việt Nam tăng trưởng rất mạnh trong năm vừa qua. Ông Cường cho rằng, đây là tín hiệu tốt vì trong thị trường tài chính Việt Nam trong bối cảnh trái phiếu DN hiện chưa phát triển mạnh mẽ.

Tuy nhiên, chuyên gia của ADB cũng lưu ý, sự gia tăng quá nhanh trong khi nền tảng cơ sở chưa đáp ứng kịp cả từ phía nhà đầu tư lẫn nhà phát hành cũng tạo ra một số rủi ro nhất định. Rủi ro của thị trường tài chính như trái phiếu DN hay nợ xấu có thể là một trong những lực cản với sự phục hồi kinh tế Việt Nam trong năm nay.

Đánh giá rủi ro của thị trường trái phiếu DN, nhất là sau vụ việc Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh Đỗ Anh Dũng bị bắt liên quan việc doanh nghiệp này phát hành trái phiếu sai quy định, chuyên gia Nguyễn Minh Cường cho rằng, rất nhiều doanh nghiệp đua nhau phát hành trái phiếu DN, kể cả doanh nghiệp vừa và nhỏ trong khi thông tin về doanh nghiệp, tài sản bảo đảm chưa vững chắc. "Ngược lại, không phải nhà đầu tư nào cũng có thông tin, kinh nghiệm, còn mang tính tâm lý số đông", ông Cường nói.

Theo chuyên gia ADB, cả nhà phát hành và nhà đầu tư không thực sự sẵn sàng về thông tin, trình độ để đảm bảo cho sự phát triển trái phiếu doanh nghiệp bền vững. Ngoài ra, đánh giá tín nhiệm doanh nghiệp phát hành trái phiếu cũng chưa thực sự phát triển.

Về vụ việc của Tân Hoàng Minh, ông Nguyễn Minh Cường không đề cập trực tiếp, song cho rằng, Việt Nam đã trải qua một thời kỳ dài cải cách doanh nghiệp nhà nước. Tuy nhiên, trong thời gian qua, doanh nghiệp tư nhân đã phát triển mạnh với sự xuất hiện của nhiều tập đoàn lớn.

"Nhiệm vụ cần tập trung lúc này là đảm bảo thị trường lành mạnh dù là doanh nghiệp nhà nước hay tư nhân. Do đó, bên cạnh cải cách doanh nghiệp nhà nước cũng cần tập trung quản lý thị trường, đặc biệt là hành vi thao túng thị trường ở những tập đoàn lớn", ông Cường nêu ý kiến.

Chuyên gia của ADB cũng cho rằng nên khuyến khích phát triển trái phiếu DN vì đây là một kênh huy động vốn trung và dài hạn rất hiệu quả. Tuy nhiên, mặt khác cũng cần nhanh chóng xây dựng hệ thống pháp lý cũng như kỹ năng, kiến thức của cả người phát hành cũng như nhà đầu tư để có thể phát triển được thị trường trái phiếu DN.

Về vấn đề này, ông Andrew Jeffries, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam đánh giá, vẫn thiếu văn hóa về xếp hạng tín nhiệm đối với thị trường phát hành trái phiếu DN. "ADB đang làm việc với các cơ quan xếp hạng tín nhiệm trong nước và quốc tế. Chúng tôi mong muốn tìm kiếm nhiều hỗ trợ hơn trong lĩnh vực này", ông Andrew Jeffries nói.

Việc các trái phiếu DN được xếp hạng theo mức độ rủi ro, theo sức mạnh về tài chính của cơ quan phát hành trái phiếu là rất quan trọng, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam nhấn mạnh.