Rừng ở Tây Ninh với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững

Hiện nay, việc lạm dụng tài nguyên thiên nhiên gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, đa dạng sinh học. Việc cơ cấu nền kinh tế theo hướng đầu tư xanh hoá và thân thiện với môi trường, trở thành xu hướng tất yếu. Mục tiêu đưa mức phát thải ròng bằng "0" không chỉ để hạn chế những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mà còn là hướng đi của tương lai, vì một nền kinh tế xanh, tuần hoàn và bền vững. Tỉnh Tây Ninh hiện có 66.490 ha rừng , góp phần đáng kể vào giảm khí thải nhà kính, đồng thời là tiềm năng phát triển tín chỉ carbon rừng đem về nguồn thu đáng kể trong tương lai, khi thị trường tín chỉ carbon vận hành.

Phủ xanh rừng, hướng tới thị trường tín chỉ carbon

Để giảm nhanh lượng khí thải nhà kính, việc trồng, bảo tồn rừng được xem là giải pháp cấp thiết. Với đặc tính sinh trưởng tự nhiên, cây xanh có khả năng hấp thụ CO2 qua quá trình quang hợp. Đây là nguồn lợi lớn đối với những địa phương có trữ lượng rừng cao, nhất là khi thị trường tín chỉ carbon trong nước được đánh giá đầy tiềm năng, mở ra nhiều cơ hội mới.

Một tín chỉ carbon sẽ có giá trị bằng một tấn khí CO2, trung bình 6-10 cây xanh sẽ hấp thu khoảng 1 tấn CO2 trong 1 năm. Chính phủ ban hành Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 7/1/2022, quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozon. Nghị định này có quy định cụ thể về lộ trình phát triển, thời điểm triển khai thị trường carbon trong nước.

Theo đó, từ nay đến hết năm 2027, Việt Nam sẽ xây dựng hệ thống quy định, chính sách nền tảng cho thị trường vận hành cũng như thành lập và tổ chức thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon. Từ năm 2028, Việt Nam dự định chính thức vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon.

Để chuẩn bị cho việc tham gia vào lộ trình trên, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Tây Ninh đang tham mưu UBND tỉnh thực hiện đề án điều tra, kiểm kê rừng. Trên cơ sở kết quả điều tra, kiểm kê sẽ tính toán, quy đổi thành tín chỉ carbon theo quy định.

Ông Nguyễn Đình Xuân- Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết, diện tích rừng của tỉnh tính đến cuối năm 2023 là 66.490 ha, tiềm năng phát triển tín chỉ carbon rừng của tỉnh tương đối lớn, dự kiến là nguồn thu đáng kể của ngành lâm nghiệp, tạo nguồn tài chính đầu tư cho công tác bảo vệ và phát triển rừng, góp phần tạo thêm thu nhập cho người tham gia bảo vệ rừng, giảm đầu tư từ ngân sách Nhà nước.

Để tăng trữ lượng rừng nhằm tăng lượng tín chỉ carbon, công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng cần được quan tâm thông qua việc tăng cường các hoạt động bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng; ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật làm giảm mất rừng và suy thoái rừng; chú trọng công tác lựa chọn nguồn giống đạt chất lượng để rừng trồng tăng nhanh khối lượng gỗ, đồng nghĩa với tăng hấp thụ carbon, nhờ đó tín chỉ carbon rừng cũng sẽ tăng lên.

Giai đoạn 2025-2030, Tây Ninh dự kiến trồng mới khoảng 1.200 ha rừng phòng hộ, đặc dụng bằng các loài cây bản địa, có khả năng phòng hộ, đồng thời thực hiện các biện pháp làm giàu rừng, tăng trữ lượng gỗ. Đối với rừng sản xuất, sau khi hoàn thành kế hoạch giao rừng, cho thuê rừng đến các hộ gia đình, cá nhân, ngành Nông nghiệp sẽ định hướng phát triển trồng rừng gỗ lớn, các mô hình trồng cây dưới tán rừng tuân thủ quy trình, kỹ thuật theo các tiêu chuẩn về quản lý rừng bền vững; bên cạnh đó, sẽ đề nghị cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững nhằm nâng cao giá trị của rừng.

Vì một "Tây Ninh xanh"

Việc thực hiện các giải pháp giảm phát thải khí nhà kính, đưa mức phát thải ròng về "0" đồng thời góp phần vào định hướng xây dựng "Tây Ninh xanh" là 1 trong 7 đột phá chiến lược của Quy hoạch tỉnh Tây Ninh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Theo đó, quy hoạch Tây Ninh hướng đến việc phát triển nhanh, bền vững, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với xây dựng văn hoá, ổn định xã hội, bảo vệ môi trường; tăng trưởng xanh được tỉnh xác định là chiến lược phát triển tương lai, hướng tới nền kinh tế xanh.

Mục tiêu đến năm 2030, Tây Ninh trở thành địa phương phát triển năng động, văn minh, có môi trường sống tốt, thích ứng tốt với biến đổi khí hậu, trở thành địa phương đáng đến và đáng sống. Tầm nhìn đến năm 2050, Tây Ninh trở thành một tỉnh có nền kinh tế phát triển dựa vào công nghiệp sạch và nông nghiệp công nghệ cao; thương mại, du lịch phát triển và là cửa ngõ thương mại quốc tế của vùng Đông Nam bộ và cả nước; là tỉnh có hệ thống quản trị công hiệu quả, môi trường kinh doanh thân thiện, môi trường sống hấp dẫn dựa trên một hệ sinh thái bền vững và đa dạng.

Việc xây dựng "Tây Ninh xanh" có nhiều điều kiện thuận lợi và bước đầu đầy triển vọng, khi xếp hạng PGI (Provincial Green Index - Chỉ số đánh giá và xếp hạng chất lượng quản trị môi trường địa phương) trong năm 2023, Tây Ninh đứng thứ 6/63 tỉnh, thành phố. Tỉnh cũng được nhóm doanh nghiệp tư nhân trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có những đánh giá tích cực về công tác môi trường của chính quyền.

Bên cạnh đó, Tây Ninh còn có những lợi thế trong việc phát triển năng lượng mặt trời, năng lượng tái tạo. Du lịch được đánh giá đầy tiềm năng, với loại hình du lịch sinh thái, góp phần bảo vệ rừng, đa dạng sinh học, từ đó, phát huy giá trị "xanh" của ngành công nghiệp không khói.

Để góp phần vào việc xây dựng "Tây Ninh xanh", mỗi sở, ngành đều có những định hướng, giải pháp theo lĩnh vực ngành quản lý, trong đó yếu tố "xanh" vừa là mục tiêu vừa là phương tiện phát triển. "Tây Ninh xanh" là một mục tiêu rất tổng quát và không chỉ trong ngành Nông nghiệp. "Xanh" là thân thiện và bảo vệ môi trường, cho nên phải "xanh" cả trong sản xuất công nghiệp, thương mại dịch vụ, du lịch, kết cấu hạ tầng...

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, thời gian qua, nhiều đơn vị, tổ chức trên địa bàn tỉnh đã có những mô hình, cách làm hay trong hành động ứng phó với biến đổi khí hậu. Trong đó, lĩnh vực Kế hoạch và Đầu tư quan tâm, ưu tiên trong việc vận động, thu hút các nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài, Trung ương để thực hiện các dự án quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

Các sở, ngành thường xuyên tổ chức các hoạt động hưởng ứng như: ngày hội sống xanh, ngày chủ nhật xanh, ngày không sử dụng túi ni-lông; trồng cây xanh; thu gom xử lý chất thải, phân loại rác thải nhựa để tái chế trong rác thải sinh hoạt tại cơ quan; ưu tiên lựa chọn các sản phẩm tái chế, thân thiện với môi trường; cán bộ, công chức, viên chức tiên phong, gương mẫu thực hiện phân loại rác thải tại nguồn ngay tại công sở...

Mục tiêu đưa mức phát thải ròng bằng "0" mang tính tầm vóc quốc gia, tuy nhiên, mỗi cá nhân vẫn có thể góp sức từ việc nâng cao ý thức, thay đổi thói quen sinh hoạt để "góp gió thành bão" cho mục tiêu chung. Theo đó, mỗi người có thể đưa ra lựa chọn đối với những sản phẩm, dịch vụ không phát thải khí carbon và chuyển đổi thói quen tiêu dùng, góp phần thay đổi thị trường, hướng đến những sản phẩm xanh, thân thiện môi trường./.