Quan Lạn: Phát huy sức mạnh nội sinh, phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường

Phát huy sức mạnh nội sinh

Quảng Ninh không chỉ có vịnh Hạ Long hay đảo Cô Tô nổi tiếng mà còn Quan Lạn – hòn đảo xinh đẹp với những bãi biển xanh trong vắt, cát trắng trải dài cùng khung cảnh hoang sơ và hết sức trong lành. Nơi đây dường như tách biệt với thế giới ngoài kia, yên bình nhưng tuyệt đẹp, thích hợp cho ai đang muốn trốn khỏi chốn đô thị xô bồ, ngột ngạt.

Quan Lạn được biết đến với phong cảnh hoang sơ, với những bãi tắm đẹp. Do nằm xa đất liền, chưa chịu nhiều tác động của con người nên chúng vẫn giữ nguyên vẻ đẹp vốn có với nước biển trong vắt, bờ cát trắng mịn trải dài và những hàng phi lao xanh mướt tạo không gian thoáng mát, trong lành. 

Du khách sẽ được đắm mình vào nước trong xanh như ngọc, tản bộ tận hưởng hương vị của biển trời bao la, khám phá cảnh quan thiên nhiên nguyên sơ xung quanh, được thăm các làng chài và tìm hiểu về cuộc sống ngư dân. Không những vậy, bạn còn được thưởng thức đồ ăn ngon, trải nghiệm nhiều hoạt động/trò chơi thú vị.  

Ngay từ nhiều năm trước, huyện Vân Đồn đã định hướng, khuyến khích người dân trên địa bàn các xã đảo Quan Lạn, Minh Châu, Ngọc Vừng, phát triển du lịch sinh thái, với nền tảng tận dụng hiệu quả tiềm năng sẵn có. Đặc biệt, đối với xã đảo Quan Lạn, chỉ sau hơn 5 năm đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp không khói, đã mang lại nhiều thành quả đáng ghi nhận, góp phần quan trọng trong thực hiện mục tiêu chung của tỉnh là phát triển kinh tế bền vững gắn với bảo vệ môi trường.

Từ nhận thức đúng đắn về chuyển đổi nghề, phát triển kinh tế bền vững, nhiều hộ dân trên địa bàn xã đảo Quan Lạn đã đầu tư xây dựng mới, cải tạo nâng cấp hệ thống các khách sạn, nhà nghỉ phục vụ du khách đến với tuyến đảo. Qua thống kê, đến nay tại địa bàn xã có hàng chục cơ sở lưu trú các loại, với đầy đủ các trang thiết bị phục vụ nhu cầu sử dụng cho du khách, ngay cả những du khách nước ngoài.

Anh Lê Văn Long (huyện Hà Đông, TP Hà Nội), cho biết: Tôi và gia đình rất thích đi du lịch tuyến các xã đảo của huyện Vân Đồn, đặc biệt là những địa điểm du lịch sinh thái của xã đảo Quan Lạn, mỗi năm ra lại thấy có sự thay đổi đáng kể về hạ tầng phục vụ du lịch. Khách sạn, nhà hàng phục vụ chu đáo; hải sản phong phú và giá cả phải chăng; cảnh đẹp hoang sơ và yên bình...

Ngoài cảnh đẹp nên thơ, yên bình và gần gũi thiên nhiên, Quan Lạn còn chú trọng phát triển du lịch gắn với bảo tồn các văn hóa lịch sử. Những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể cũng được địa phương xác định là tài nguyên quý để đẩy mạnh ngành du lịch sinh thái nơi đây.   

Trải nghiệm tìm hiểu văn hóa lịch sử đảo Quan Lạn, du khách được đi thăm hệ thống đình, chùa, miếu nghè Quan Lạn được công nhận là di tích lịch sử, nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 1990. Nổi bật nhất ở đây là đình Quan Lạn được xây dựng vào những năm 1890-1900 vẫn giữ nguyên nét kiến trúc cổ. Đình còn giữ được 18 sắc phong từ đời vua Thiệu Trị năm thứ nhất (1841) đến đời vua Bảo Đại. Đình Quan Lạn là nơi thờ thần hoàng làng, các vị tiên công quai đê lập ấp dựng làng, sau đó phối thờ tướng Trần Khánh Dư, người có công lớn trong thắng lợi của cuộc kháng chiến chống giặc Nguyên Mông của nhân dân ta thế kỷ 13.

Chùa Quan Lạn nằm kế bên thờ phật và bà chúa Liễu Hạnh và miếu Đức Ông, nghè Quan Lạn thờ 3 anh em họ Phạm gồm Phạm Công Chính, Phạm Qúy Công, Phạm Thuần Dụng. Theo bia đá ghi khắc tại đây thì ba vị tướng này là người Quan Lạn đã có công lớn trong chiến thắng Vân Đồn năm 1288. Cách hệ thống đình chùa Quan Lạn khoảng 1,5km là đền thờ Trần Khánh Dư. Năm 2010, ngôi đền này đã được trùng tu tôn tạo lại, là điểm di tích lịch sử nằm trong cụm di tích quốc gia xã Quan Lạn.

Phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường

Môi trường tự nhiên xanh – sạch – đẹp và an toàn, là một tiêu chí bảo đảm chất lượng cuộc sống. Điều này càng đúng với du lịch, thậm chí môi trường đang là một nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến hình ảnh, thương hiệu và chất lượng sản phẩm du lịch sở tại. Do vậy, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh nói chung và xã đảo Quan Lạn nói riêng luôn xác định mục tiêu phát triển du lịch phải gắn với bảo vệ môi trường. Trong đó, gắn trách nhiệm của chính quyền địa phương trong cải thiện môi trường du lịch; nâng cao nhận thức cho cộng đồng về du lịch bền vững, bảo vệ môi trường du lịch. 

Đồng thời, tổ chức thu gom và xử lý hợp vệ sinh chất thải rắn tại tất cả các khu, điểm du lịch, đặc biệt là vào mùa cao điểm của du lịch biển; tiến hành san lấp cát và sàng lọc rác trên cát tại các khu du lịch biển nhằm bảo đảm mỹ quan, vệ sinh môi trường và an toàn tắm biển...

Ông Hoàng Huy Sầm, Phó Chủ tịch UBND xã Quan Lạn cho biết, theo chỉ đạo của cấp uỷ, xã đã thực hiện và phát động toàn dân chung tay bảo vệ môi trường, phát động ngày lễ trồng cây ven biển, nhặc rác bãi biển … 

Cùng với đó, xã tiếp tục tăng cường công tác phối hợp giữa các Ban ngành đoàn thể, các cơ quan, đơn vị liên quan xử lý các vụ việc vi phạm; đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức của người dân trong việc chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về hoạt động xây dựng, quản lý đô thị; Tăng cường kiểm tra, quản lý, nhắc nhở và xử lý các trường hợp vi phạm quy định của pháp luật về quản lý trật tự đô thị, đất đai tài nguyên môi trường; Vận động cán bộ, nhân dân tham gia tổng dọn vệ sinh nơi làm việc, địa bàn khu dân cư. Phát động phong trào xây dựng nếp sống văn minh, gia đình văn hóa, gắn với phong trào "Toàn dân xây dựng Nông thôn mới"; Tăng cường công tác tuyên truyền, nhắc nhở, xử lý vi phạm theo thẩm quyền nhằm hạn chế các hành vi vi phạm quy định về vệ sinh môi trường.

Không để phát sinh các cơ sở sản xuất, kinh doanh, chăn nuôi gia súc, gia cầm khi đi vào hoạt động mà không có đủ thủ tục hành chính về bảo vệ môi trường. Phát hiện và xử lý theo thẩm quyền các vi phạm về bảo vệ môi trường hoặc báo cáo cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường cấp trên trực tiếp. Từ đó, đạt dược tiêu chí năm 2022 của xã là phấn đấu đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu.

Về việc đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, xã thực hiện rất tốt, có đường dây nóng phát giác tộc phạm. Về du lịch xã cũng có đường dây nóng phát giác khi du khách bị "chặt chém" giá dịch vụ. Ngoài ra, thực hiện sự chỉ đạo của tỉnh, xã đang vận động bà con nuôi trồng thủy sản chuyển đổi từ phao xốp sang phao nhựa đạt chuẩn để bảo vệ môi trường - ông Hoàng Huy Sầm chia sẻ thêm.  

Để thực hiện các nhiệm vụ trên, UBND xã đã ban hành nhiều văn bản, kế hoạch, quy chế phối hợp bảo vệ môi trường trong hoạt động văn hóa, lễ hội, thể thao và du lịch... Bên cạnh đó, xã ban hành và thực hiện tương đối tốt quy chế bảo vệ môi trường tại hầu hết các khu, điểm du lịch, các di tích; xây dựng được nhiều mô hình quần chúng tham gia bảo vệ môi trường. 

Hoạt động thu gom chất thải rắn ở các khu, điểm du lịch cũng được chú trọng và đi vào nền nếp. Đặc biệt, có 90% cơ sở kinh doanh dịch vụ đã xây dựng và thực hiện quy chế bảo vệ môi trường, trong đó có việc thu gom và xử lý chất thải rắn; 100% cơ sở lưu trú và kinh doanh ăn uống cam kết bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Chị Phạm Thị Kim Lý, Chủ tịch Hội LHPN xã Quan Lạn cho biết, nhận thức được tầm quan trọng của bảo vệ môi trường biển, bảo vệ màu xanh của biển là bảo vệ sức khỏe của người dân, gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, thực hiện nếp sống văn minh, bên cạnh những hoạt động thiết thực chung tay bảo vệ môi trường biển xanh, Hội LHPN phụ nữ xã còn tích cực ra quân hưởng ứng các hoạt động ngày thứ 7, chủ nhật xanh; triển khai con đường tự quản của chi hội phụ nữ, thu gom rác thải nhân Ngày Môi trường thế giới; tổ chức các lớp truyền thông kiến thức về bảo vệ môi trường biển, tích cực đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục thông qua các buổi sinh hoạt, vận động hội viên phụ nữ và người dân hạn chế sử dụng túi nilon, không xả rác thải ra bãi biển, tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường nói chung và môi trường biển trong lành, sạch đẹp.

Với hướng du lịch tìm hiểu văn hóa và lịch sử địa phương, tận dụng, phát huy sức mạnh nội sinh, phát triển ngành công nghiệp không khói gắn với bảo vệ môi trường, Quan Lạn không chỉ thu hút du khách mà còn giữ lại được nhiều giá trị văn hóa đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.