Quan hệ Mỹ - Nga đang xấu ở mức nguy hiểm cùng với các lệnh trừng phạt mới

Ông Biden liên tiếp “ra đòn”, đặc biệt là về kinh tế, với Nga

Vừa qua chính quyền Tổng thống Mỹ Biden đã áp một gói trừng phạt nặng nề mới nhằm vào nền kinh tế Nga. Các biện pháp bao gồm các lệnh trừng phạt lên các vấn đề nợ của Nga sau ngày 14/6, ngăn các thể chế tài chính của Mỹ mua trái phiếu chính phủ từ Ngân hàng Trung ương Liên bang Nga, Quỹ Thịnh vượng Quốc gia Liên bang Nga, và Bộ Tài chính Liên bang Nga.

Sắc lệnh trên “trao thẩm quyền cho chính phủ Mỹ mở rộng các lệnh trừng phạt về nợ quốc gia lên Nga khi thích hợp”, tạo nền tảng cho các lệnh trừng phạt bổ sung nhằm vào Nga trong tương lai.

Gói trừng phạt mới này cùng bao gồm các trừng phạt nhằm vào 6 công ty Nga bị cáo buộc là gắn với các hoạt động tấn công mạng của Nga. Ngoài ra, 10 quan chức tại đại sứ quán Nga ở Mỹ, bị nhận diện là sĩ quan tình báo, sẽ bị trục xuất khỏi Mỹ.

Tổng thống Mỹ Biden, người đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Putin đầu tuần qua, đã nói rõ về điều này như sau: “Chúng ta không thể cho phép một thế lực nước ngoài can thiệp vào tiến trình dân chủ của chúng ta mà không hề hấn gì...”.

Theo ông Biden, khi có thêm bằng chứng, ông sẽ hành động quyết đoán nữa. “Tôi đã phê chuẩn một số bước nữa, bao gồm việc trục xuất một số quan chức Nga do hành động của họ. Tôi cũng đã ký một lệnh hành pháp cho phép thực hiện các biện pháp mới, bao gồm các trừng phạt nhằm xử lý các hành động gây hại cụ thể mà Nga đã tiến hành chống lại lợi ích Mỹ”.

Tuy nhiên, ông Biden tái khẳng định rằng ông hy vọng “Nga và Mỹ hợp tác cùng nhau” để xử lý các “thách thức toàn cầu nghiêm trọng” mà theo ông này bao gồm các vấn đề như Iran, Triều Tiên, virus SARS-CoV-2 (gây bệnh Covid-19), và biến đổi khí hậu.

Nga lập tức phản ứng, có thể sẽ tung đòn “gây đau đớn doanh nghiệp Mỹ”

Các biện pháp này của ông Biden đã vấp phải phản ứng thù địch mạnh mẽ từ phía Nga. Điện Kremlin đã cảnh báo liên tiếp trong các tháng gần đây rằng họ sẽ không dung thứ thêm các lệnh trừng phạt từ phía phương Tây và thề sẽ trả đũa sớm.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã công bố lệnh trục xuất đáp trả Mỹ theo kiểu ăn miếng trả miếng: “Phía Mỹ yêu cầu 10 nhà ngoại giao Nga rời khỏi Mỹ. Chúng tôi sẽ yêu cầu 10 nhà ngoại giao Mỹ rời khỏi nước chúng tôi”.

Đây chỉ là màn mở đầu của một cơn thịnh nộ trả đũa từ phía Nga.

Ngoại trưởng Lavrov tuyên bố, trợ lý Yuri Ushakov của Tổng thống Nga Putin gợi ý rằng Đại sứ Mỹ tại Nga John Sullivan nên quay lại Washington “để thực hiện các tham vấn chi tiết và nghiêm túc”.

Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov vào cuối tháng 3 đã được triệu hồi về Moscow, nơi ông này vẫn đang ở cho tới nay.

Kremlin đã đưa vào danh sách đen 8 quan chức Mỹ, bao gồm Susan Rice, James Woolsey, John Bolton, và Christopher Wray.

Moscow cũng công bố các biện pháp ngừng tuyển dụng các công dân Nga làm việc trong các phái đoàn ngoại giao Mỹ ở Nga.

Không những thế, ông Lavrov còn cho biết Nga đang cân nhắc các giải pháp kinh tế dài hạn. “Chúng tôi cũng có cơ hội thực hiện các biện pháp gây đau đớn cho các doanh nghiệp Mỹ”.

Theo Ngoại trưởng Nga Lavrov, các biện pháp cứng rắn này bao gồm cả việc hạn chế các quỹ của Mỹ và các tổ chức phi chính phủ (NGO) của Mỹ đang hoạt động ở Nga.

Cuối đối đầu ngoại giao căng thẳng hiện nay giữa Nga và Mỹ quanh các lệnh trừng phạt cho thấy các mối nguy hiểm và rủi ro trong bối cảnh Tổng thống Biden nỗ lực xây dựng chính sách về Nga. 

Còn phía Nga xem chính sách đó được xây dựng dựa trên ý niệm nguy hiểm và nông cạn về chiến lược, đó là Washington có thể trừng phạt Moscow khi nào và nơi nào họ muốn trong khi lại mong phía Nga hợp tác vì lợi ích Mỹ bất cứ khi nào có thể.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy, một chiến lược “cây gậy và củ cà rốt” giản đơn sẽ chỉ nuôi dưỡng thêm sự leo thang căng thẳng trong khi phá hoại triển vọng đối thoại có ý nghĩa về các vấn đề an ninh cấp bách như cuộc chiến Donbass.

Hiện nay quả bóng đang nằm ở phần sân của chính quyền Biden – họ sẽ phải lựa chọn một khung chính sách thực tế để quản lý cuộc cạnh tranh Nga - Mỹ trong các năm sắp tới.