Món trứng kiến độc quyền ở Mexico được ví như "trứng cá muối của sa mạc"
Những người nhìn thấy món này đầu tiên thường không có quá nhiều thiện cảm, thậm chí còn không dám ăn. Thế nhưng, khi đã ăn thử một lần, họ lại bất ngờ trước vị ngon lạ của nó.
Thoạt nhìn, món ăn này trông như món salad ngon lành từ hạt thông, nhưng nó chắc chắn không phải là thứ mà những người ăn chay muốn có. Những hạt màu vàng nhạt, trông như hạt đậu này có tên là Escamoles, một đặc sản cực kỳ đặc biệt của người dân Mexico.
Escamoles là trứng hoặc ấu trùng của kiến đen khổng lồ thuộc loài “Liometopum”. Do mùi bốc lên nồng nặc từ tổ của chúng, những người thu hoạch thường gọi chúng là “kiến hôi”. Tổ kiến được tìm thấy ở bang Hidalgo, độ cao 2.000 đến 2.500 m. Nó cũng có thể được tìm thấy ở Texas, Mỹ. Tại Mexico, Escamoles là món ăn khá phổ biến nhưng lại có giá thành rất cao.
Escamoles chắc chắn là một món ăn xa xỉ mà bạn không dễ dàng tìm thấy trên các xe bán đồ ăn trên đường phố. Những món ăn chế biến từ loại kiến này thường chỉ bán trong các nhà hàng cao cấp. Đó là lý do đôi khi, trứng kiến còn được ví như "trứng cá muối Mexico", hoặc "trứng cá muối sa mạc".
Việc thu hoạch Escamoles diễn ra ở các cao nguyên miền trung Mexico. Tổ của loại kiến này thường được tìm thấy sâu trong thân cây thùa hoặc cây maguey. Một tổ chứa khoảng 10.000 con kiến. Việc thu hoạch Escamoles được thực hiện vào tháng 2 và tháng 3, trong mùa khô. Có thể thu hoạch khoảng 3 kg mỗi tổ và mỗi năm khoảng 4-5 lần thu hoạch. Người thu hoạch nên cẩn thận, vì kiến cắn và tạo ra một chất axit gây ra màu trên da, tốt hơn là đeo găng tay.
Với việc tiếp cận khó khăn, sự khan hiếm về số lượng, cùng quá trình thu hoạch phải chịu nhiều đau đớn khi bị kiến cắn..., những yếu tố này càng làm tăng thêm mức độ độc lạ của món ngon Mexico này. Một ký Escamoles có giá từ 35-100 USD.
Trứng kiến có độ sệt tương tự như pho mát, hương vị béo ngậy như bơ. Vì hương vị tinh tế và nhẹ nhàng, trứng kiến thường không dễ bị nhầm lẫn khi trộn lẫn với các hương vị mạnh khác. Chúng có kết cấu ngon ngọt và vị sữa, khi nấu chín có vị của pho mát hơi chua.
Công thức truyền thống của Escamoles là một hỗn hợp của ớt xanh, hành tây thái nhỏ và lá epazote. Các nguyên liệu được nấu cùng với nhau trong vài phút, cho đến khi nhân chuyển sang màu trắng, sau đó thường được làm nhân bánh ăn kèm với nhiều thứ khác như vỏ bánh Tacos chẳng hạn.
Thông thường, trứng kiến sẽ được áp chảo với bơ và gia vị, phục vụ cùng với bánh nướng, trứng tráng với guacamole (món sốt làm từ bơ xay nhuyễn hoặc chế biến dạng salad, có thể kèm theo cà chua, hành tây hay ớt chuông).
Đối với những thực khách ăn lần đầu, cảm nhận đầu tiên là nó chỉ là ấu trùng kiến chứ không phải nhộng. Sau khi căn miếng đầu tiên, người ăn sẽ ngừng lại một lúc để trấn an tinh thần trước khi nhai. Tuy nhiên, trái ngược với suy nghĩ của nhiều người, chúng có hương vị rất tuyệt vời. Nó làm cho một số người liên tưởng tới hạt bắp ngô non, mặc dù nó nhạt và có vị đặc biệt hơn, nhưng thực sự đây là một món ăn khá ngon.
Trứng kiến là thực phẩm có lịch sử lâu đời ở Mexico. Người Aztec đã ăn Escamoles và nguồn gốc tên của nó cũng bắt nguồn từ đây. Escamoles trong ngôn ngữ Aztec cổ đại có tên là “azcamolli”, với azcatl có nghĩa là “kiến” và molli dịch thành “món hầm”. Nhiều thế kỷ sau, món ăn truyền thống có từ thời tiền Tây Ban Nha này đã dần xuất hiện nhiều hơn tại các quán ăn sang trọng trong thành phố Mexico.
Để thưởng thức món Escamoles, cách tốt nhất là tự mình đến Mexico, vì việc mang trứng kiến qua biên giới bị cấm.