Lý do Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ thua lỗ nặng nhất trong lịch sử 116 năm

Theo kênh CNBC, Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ (SNB) đã lỗ khoảng 132 tỷ franc (143 tỷ USD) trong năm 2022, tương đương khoảng 18% tổng sản phẩm quốc nội dự kiến của Thụy Sĩ và cao gấp năm lần so với khoản lỗ kỷ lục trước đó là 23 tỷ franc (25 tỷ USD) vào năm 2015.

Trong số các khoản lỗ, ngân hàng đã mất tới 131 tỷ franc đối với các vị thế ngoại tệ và 1 tỷ franc đối với các vị thế nội tệ khi đồng franc Thụy Sĩ tăng giá. Trước đó, đồng tiền của Thụy Sĩ được coi là nơi trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư trong bối cảnh kinh tế châu Âu biến động mạnh.

Do tình trạng thua lỗ lớn nói trên, Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ sẽ không thực hiện các khoản thanh toán thông thường cho chính phủ Thụy Sĩ và các quốc gia thành viên, đồng thời các khoản thanh toán cho các cổ đông cũng sẽ bị ảnh hưởng. Năm 2021, ngân hàng báo lãi 26 tỷ franc.

Kể từ tháng 6 năm 2022, đồng franc Thụy Sĩ đã giao dịch ở mức trên 1 euro, mức mà trước đó nó chỉ chạm nhẹ vào năm 2015 sau khi loại bỏ tỷ giá 1/1,2 đối với đồng tiền chung của EU.

Thụy Sĩ vốn có lịch sử cố gắng kiềm chế sức mạnh của đồng franc vì nền kinh tế nặng về xuất khẩu, mặc dù các nhà phân tích lập luận rằng các doanh nghiệp nước này vẫn có thể duy trì khả năng cạnh tranh bất chấp đồng franc tăng giá do lạm phát khu vực đồng euro.

Vào tháng 12/2022, Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ đã tăng lãi suất lần thứ ba trong năm, lên 1%. Đó là một bước đi để chống lại mức lạm phát 3% - thấp hơn nhiều so với tỷ lệ lạm phát của khu vực đồng euro - hiện vẫn duy trì ở mức trên 10%. Động thái này diễn ra sau đợt tăng lãi suất 0,5% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ.

SNB cũng bị ảnh hưởng vào năm ngoái do thua lỗ trong danh mục đầu tư trái phiếu và cổ phiếu trong bối cảnh thị trường suy thoái rộng lớn hơn. Tuy nhiên, ngân hàng này đã kiếm được 400 triệu franc nhờ nắm giữ vàng.

Karsten Junius, nhà kinh tế trưởng tại ngân hàng Thụy Sĩ J. Safra Sarasin, nói với CNBC rằng các khoản lỗ của ngân hàng trung ương Thụy Sĩ sẽ không làm thay đổi chính sách tiền tệ của họ và ông kỳ vọng lãi suất sẽ tăng, lên 2% trong năm nay.

Ông Junius nói: “Mặc dù SNB cũng sẽ cần một thời gian để xây dựng lại dự trữ định giá, nhưng sẽ mất ít thời gian hơn để tìm lại được lợi nhuận so với trường hợp của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB)", đồng thời lưu ý rằng lạm phát ở Thụy Sĩ đã gần với mục tiêu 2% của nước này hơn là trong khu vực đồng euro.

"Mặc dù cả hai ngân hàng trung ương đều có lợi nhuận về mặt cấu trúc vì họ có thể tính lại các khoản nợ của mình với tỷ lệ thấp hơn thị trường, SNB sẽ kiếm được lãi suất thị trường cao hơn trong năm nay trong khi ECB bị mắc kẹt với trái phiếu có lãi suất thấp trong sổ sách và sẽ không có lãi cho nhiều năm" - chuyện gia Junius nhận định.