'Đói' tàu du lịch, cảng biển gồng mình xoay xở

Hàng loạt cảng biển đang gồng mình xoay xở để bù đắp chi phí khi hoạt động tiếp nhận tàu khách du lịch bằng đường biển tê liệt do tác động của đại dịch Covid-19.

Tàu du lịch "đóng băng"

Ông Huỳnh Văn Toàn, Tổng giám đốc Công ty CP Cảng Chân Mây chia sẻ, dù là một trong 46 cảng biển được Hiệp hội Du thuyền châu Á lựa chọn xây dựng điểm dừng chân cho các du thuyền ở khu vực Đông Nam Á, song do Covid-19, hoạt động tiếp nhận tàu du lịch tê liệt.

"Năm 2020, cảng chỉ đón 14 lượt tàu với hơn 43.600 du khách và thuyền viên. Doanh thu từ dịch vụ tàu du lịch hơn 7 tỷ đồng, so với kế hoạch, số chuyến tàu và doanh thu năm 2020 chỉ đạt tương ứng 30,4% và 37,5%.

Trước đó, năm 2019, thời điểm dịch bệnh chưa bùng phát, Cảng Chân Mây đón 45 du thuyền quốc tế với gần 118.000 du khách và thuyền viên. Doanh thu đạt gần 20 tỷ đồng, chiếm 11,2% tổng doanh thu công ty", ông Toàn thông tin.

Hơn một năm qua, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long - Cảng biển đón tàu du lịch chuyên biệt đầu tiên của Việt Nam cũng lao đao vì dịch bệnh. Ông Phạm Văn Hiệp, Giám đốc Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long cho biết, năm 2019 cảng đón 51 chuyến tàu, năm 2020 giảm xuống còn 17 chuyến, bằng 24% lượng tàu và doanh thu kế hoạch đề ra (70 chuyến tàu).

“Trong bối cảnh dừng tiếp nhận tàu quốc tế, doanh thu sụt giảm nghiêm trọng, cảng phải cắt giảm nhân sự, cho nhân viên làm việc luân phiên để duy trì hoạt động của khoảng 200 du thuyền phục vụ du khách đi tham quan, ngủ đêm, lưu trú tại Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long và vịnh Lan Hạ. Thế nhưng, cuối năm 2020, dịch Covid-19 lại bùng phát tại nhiều tỉnh, trong đó có Quảng Ninh, việc vận hành tàu du lịch nội địa cũng nhanh chóng dừng lại, nguồn thu của cảng gần như “đóng băng”, ông Hiệp chia sẻ.

Đồng cảnh ngộ, năm 2020 lượng tàu khách cập Cảng Đà Nẵng cũng giảm mạnh với 18 lượt cùng hơn 34.300 khách, thuyền viên, doanh thu chỉ hơn 8 tỷ đồng. So với năm 2020, số lượt tàu giảm tới 83%, lượng khách, thuyền viên giảm 80% và doanh thu giảm tới 60%.

Tuy nhiên, theo đại diện Công ty CP Cảng Đà Nẵng, doanh thu từ du lịch chiếm tỷ trọng không quá lớn (khoảng 3%) của cảng nên trước sự “tụt dốc” này, DN vẫn đảm bảo được kế hoạch nhờ hoạt động khai thác hàng container (mặt hàng có mức tăng trưởng 17% trong năm 2020).

Ưu đãi lãi vay để bù đắp chi phí

Trao đổi với PV, Giám đốc Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long Phạm Văn Hiệp cho rằng, để hoạt động tàu du lịch sôi động trở lại, ngay khi dịch được kiểm soát, cơ quan chức năng cần tổ chức những hoạt động xúc tiến, hỗ trợ kích cầu, chú trọng tuyên truyền về điểm đến an toàn.

“Các cơ quan quản lý hàng hải cần hướng dẫn cụ thể về quy trình quản lý, cách ly, phòng dịch để cảng có sự trao đổi chi tiết hơn với hãng tàu/đại lý du lịch và có thể đón tàu thuận lợi ở thời điểm thích hợp”, ông Hiệp đề xuất.

Tổng giám đốc Công ty CP Cảng Chân Mây Huỳnh Văn Toàn cũng cho biết, hiện DN này đã phải chuyển hướng, đầu tư phát triển tạm thời lĩnh vực tàu hàng rời, hàng container và làm hàng container để tăng nguồn thu, đảm bảo hiệu quả sản xuất kinh doanh.

“Chúng tôi mong sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi về lãi vay khi có nhu cầu. Đề nghị cơ quan chức năng nghiên cứu chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện quy hoạch khu vực tập kết, phân phối hàng rời tại Cảng Chân Mây. Đồng thời, xem xét, sớm cho phép cảng được thiết lập khu neo chuyển tải hàng tổng hợp cho tàu trọng tải 200.000 tấn tại vịnh Chân Mây”, ông Toàn đề xuất.

Liên quan đến hoạt động du lịch bằng đường biển, ông Toàn kiến nghị, trong thời gian ngành du lịch quốc tế chưa thể xác định thời gian phục hồi, Chính phủ cần nghiên cứu cấp phép hoạt động cho tuyến tàu khách nội địa khi dịch bệnh trong nước được kiểm soát.

Theo lãnh đạo Công ty CP Cảng Đà Nẵng, khó khăn lớn nhất đối với cảng này là luồng hàng hải chưa đáp ứng năng lực khai thác của cầu cảng. Hiện Cảng Tiên Sa có thể tiếp nhận tàu container đến 50.000 DWT nhưng luồng vào cảng theo thiết kế chỉ có thể đáp ứng được cỡ tàu đến 30.000 DWT.

Vì vậy, lãnh đạo Cảng Đà Nẵng đề xuất các cơ quan liên quan phối hợp triển khai công tác duy tu, bảo dưỡng và nâng cấp luồng vào cảng trong năm 2021, giúp DN có điều kiện duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh.

Theo thống kê của Cục Hàng hải VN, năm 2020, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lượng hành khách thông qua cảng biển Việt Nam chỉ đạt 5,87 triệu hành khách, thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây và giảm 22% so với năm 2019. Tháng 1/2021, lượt hành khách thông qua cảng biển đạt hơn 272.500 người, giảm 46% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó phần lớn là khách nội địa tuyến từ bờ ra đảo và hành khách đi theo tàu chở hàng.