Điều tiết vận chuyển hàng lên cửa khẩu phía Bắc để tránh ùn tắc hàng hóa

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, hiện nay trên toàn tuyến biên giới Việt Nam-Trung Quốc chỉ còn 7/76 cửa khẩu, lối mở đang hoạt động. Tính đến sáng ngày 25/12 tổng lượng xe tồn tại thành phố Móng Cái là 1.555 xe; tại Lạng Sơn là 4.200 xe, chủ yếu là các mặt hàng như: hoa quả, linh kiện điện tử, đồ mỹ nghệ và hải sản tươi sống. 

Nguyên nhân ùn tắc hàng hóa chủ yếu là do Trung Quốc dừng hoàn toàn hoạt động thông quan tại gần như tất cả các cửa khẩu, trong đó có những cửa khẩu quan trọng, lượng hàng hóa xuất khẩu lớn như Kim Thành (Lào Cai), Tân Thanh (Lạng Sơn) và Móng Cái (Quảng Ninh).

Tại cửa khẩu quốc tế Kim Thành, phía Trung Quốc lấy lý do trên bao bì thanh long có kết quả dương tính với SARS-CoV-2 để ngừng nhập khẩu mặt hàng thanh long từ ngày 17/8. Sau đó ngừng nhập toàn bộ trái cây tươi của Việt Nam từ ngày 27/11 đến nay. 

Tại địa bàn tỉnh Lạng Sơn, Quảng Ninh, phía Trung Quốc cũng siết chặt dần hoạt động xuất nhập khẩu, thông quan hàng hóa. 

Đến ngày 11/12/2021, Trung Quốc đã ra Công điện số 14 tiếp tục kiên trì chính sách “Zero Covid”, trong đó có việc quản lý nghiêm ngặt đối với người và hàng hóa nhập cảnh nên một số cửa khẩu biên giới tiếp giáp với Trung Quốc của nước ta đã dần bị đóng, dẫn đến ùn tắc bắt đầu phát sinh. 

Trước tình hình số xe lên các cửa khẩu vẫn chưa giảm, ông Hồ Tiến Thiệu, Chủ tịch tỉnh Lạng Sơn kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các tỉnh, thành phố từ nay đến Tết Nguyên đán Nhâm Dần, không tiếp tục đưa hàng nông sản lên các cửa khẩu của Lạng Sơn để tránh gây thiệt hại cho doanh nghiệp. 

Ông Thiệu cho biết, hiện tại, nếu mỗi ngày được 88 xe thì cũng phải mất 60 ngày nữa mới giải quyết được hết hàng hóa tồn đọng. Như vậy sẽ không thể đáp ứng được bởi phía Trung Quốc thông báo trước Tết Nguyên đán 14 ngày sẽ không cho xuất các hàng hóa nông sản bảo quản lạnh. 

"Đề nghị UBND các tỉnh, thành phố khuyến cáo các doanh nghiệp, thương nhân điều tiết hàng lên cửa khẩu, tránh ùn ứ,” ông Thiệu kiến nghị.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nêu rõ, thời gian qua, trước ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và các quy định của phía Trung Quốc liên quan đến vấn đề lưu thông và quản lý xuất nhập khẩu, Chính phủ đã có nhiều cuộc họp với các Bộ, ngành, địa phương và có những chỉ đạo kịp thời nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy lưu thông hàng hoá, phục hồi sản xuất. 

Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, đặc biệt từ đầu tháng 12, các biện pháp kiểm soát nhập khẩu gắn với yêu cầu, điều kiện trong phòng chống Covid 19 của Trung Quốc đã ảnh hưởng trực tiếp tới hoạt động xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu khu vực phía Bắc, dẫn tới tình trạng ùn ứ container, gây thiệt hại đáng kể cho doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là mặt hàng nông sản. 

Trước mắt, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Ngoại giao và các bộ liên quan làm việc với phía Trung Quốc để tạo điều kiện và phối hợp tốt hơn với phía ta để thông quan được nhiều hơn, để giảm nhanh số hàng hóa đang ùn ứ tại các cửa khẩu. 

Phó Thủ tướng thống nhất giao lãnh đạo các địa phương có cửa khẩu bị ùn ứ ở mức độ lớn quyền quyết định số lượng xe tiếp nhận và thông báo rộng rãi tới 63 tỉnh thành để người dân biết, không vận chuyển hàng hóa lên cửa khẩu nữa.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị lãnh đạo các bộ và các cơ quan liên quan tiến hành trao đổi với phía Trung Quốc về việc tạo điều kiện thuận lợi trong thông quan tại các cửa khẩu, trước mắt ưu tiên cho các hàng nhập khẩu phục vụ sản xuất trong nước. 

Đồng thời đề nghị Bộ Y tế, Hải Quanh phối hợp với UBND các cấp bàn bạc, có phương án tạo ra các vùng xanh ở khu vực cửa khẩu giúp cho việc thông lưu thông hàng hóa tốt hơn. Đặc biệt, các doanh nghiệp, Hiệp hội ngành hàng cần tích cực thực hiện các biện pháp mở rộng thị trường, đẩy mạnh phân phối và tiêu thụ trong nước, khai thác triệt để các dư địa của thị trường nội địa rộng lớn với gần 100 triệu dân../.