Dịch tay chân miệng “chồng" dịch sốt xuất huyết ở TP.HCM

Ổ dịch tay chân miệng tăng

Trong tháng 6/2023, TP.HCM ghi nhận 2.690 ca mắc bệnh tay chân miệng cả nội trú và ngoại trú. Trong số 569 ca nhập viện, có 118 ca nặng. Trong đó, số bệnh nhân từ các tỉnh chuyển đến chiếm gần 76% và tất cả đều là trẻ em dưới 6 tuổi. Chưa ghi nhận trường hợp tử vong do bệnh tay chân miệng ngụ tại TP.HCM.

Số ca mắc bệnh tay chân miệng bắt đầu tăng liên tục từ ngày 8/5, số ca bệnh nặng cũng gia tăng theo. Số ca mắc trong tháng 6 cao hơn rất nhiều so với số ca mắc từ tháng 1 đến tháng 5.

Bên cạnh đó, tổng số ổ dịch bệnh tay chân miệng trong 6 tháng là 125 (70 ổ dịch trong trường học và 55 ổ dịch tại cộng đồng), tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2022 (64 ổ dịch).

Tuy số ca mắc thấp hơn cùng kỳ năm ngoái, nhưng đã xác định nguyên nhân gây các ca bệnh nặng là Enterovirus (EV71) - chủng vi rút có độc lực cao, có thể gây bệnh nặng và thậm chí tử vong, là tác nhân gây ra các vụ dịch lớn vào các năm 2011 và 2018.

Theo BS.CK1 Trần Ngọc Lưu, Khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 2, TP.HCM, tỉ lệ ca nhập viện đã tăng dần so với 1 tháng trước đây, trong đó có những ca có dấu hiệu trở nặng và các dấu hiệu về biến chứng thần kinh, phải nằm tại phòng Hồi sức để theo dõi sát.

Ngành y tế dự báo số ca mắc và số ca nặng sẽ tiếp tục gia tăng trong những tuần sắp tới và có thể kéo dài nếu không quyết liệt có các biện pháp dự phòng bệnh.

Bác sĩ Lưu nói: “Bệnh đang vào mùa, chưa thấy được đỉnh dịch. Cho nên phải cảnh giác và có sự chuẩn bị nếu dịch gia tăng và số ca nặng gia tăng hơn nữa. Hiện đang vào mùa nắng nóng thì những bệnh liên quan đến lây nhiễm qua đường hô hấp, tiêu hóa, trong đó, nhóm tay chân miệng có xu hướng gia tăng”.

Lo ngại dịch “chồng” dịch

Đối với bệnh sốt xuất huyết, trong tháng 6, TP.HCM ghi nhận 758 ca bệnh, với 331 ca nhập viện, điều trị. Hiện có 111 trường hợp đang điều trị nội trú, trong đó có 10 trường hợp nặng, với 4 ca thở máy. Tỉ lệ bệnh nhân nặng từ tỉnh chuyển đến chiếm khoảng 70%, nguyên nhân là do quá khả năng điều trị.

Theo Sở Y tế TP.HCM, mặc dù số ca mắc, số ổ dịch năm nay thấp hơn năm trước nhưng đã có dấu hiệu dịch bệnh bắt đầu gia tăng từ ngày 12/6. Số ca mắc trong tháng 6 đã cao hơn tháng 5. Cũng theo ngành y tế, quy luật diễn tiến dịch bệnh hằng năm tại TP.HCM, mùa cao điểm của bệnh sốt xuất huyết đã bắt đầu tăng và sẽ tăng cao trong tháng 7, dự kiến kéo dài đến hết tháng 10 hằng năm.

Trong khi đó, qua giám sát, tỉ lệ phát hiện có lăng quăng tại các điểm nguy cơ gần 48% (49/103 điểm). Đây là con số đáng báo động. Tỉ lệ này sẽ cao hơn nữa khi TP.HCM mưa nhiều hơn và không có những biện pháp quyết liệt để kiểm soát các điểm nguy cơ.

Tại phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, TP.HCM, sau những trận mưa lớn vừa qua, ngành y tế địa phương đã đi giám sát và phát hiện nhiều điểm nguy cơ chứa nước đọng, lăng quăng. Điển hình như tại một số vườn cây cảnh, nơi thu mua phế liệu…

Bà Phan Thị Bích Phượng, Trưởng trạm Y tế phường Bình Trị Đông cho biết, ngành y tế đã hướng dẫn người dân cách lật úp các xô, chậu để không có chỗ cho muỗi đẻ trứng, vệ sinh các túi nilong bảo vệ cây cảnh...: “Việc giám sát sẽ giúp cho người dân chủ động hơn, tìm hiểu sâu hơn về về mức độ lây lan dịch bệnh, để họ chủ động vệ sinh môi trường, chủ động phối hợp với y tế cộng đồng, y tế địa phương”.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP.HCM cho rằng, quan trọng nhất hiện nay là phải phòng ngừa cùng lúc 2 bệnh. Cụ thể, phòng tay chân miệng ở gia đình và cả ở trường học; còn phòng ngừa sốt xuất huyết là phải cùng nhau diệt muỗi, lăng quăng, dọn dẹp những khu vực đọng nước thì mới có hiệu quả: “Ngành y tế rất lo ngại, nếu nguy cơ dịch chồng dịch sốt xuất huyết và tay chân miệng thì rất khủng khiếp vì nó tạo ra gánh nặng điều trị nhiều nếu không biết phòng ngừa, phát hiện sớm để tới bệnh viện điều trị. Phải đến gặp bác sĩ ngay trong trường hợp sốt quá 48 tiếng đối với sốt xuất huyết, còn tay chân miệng nếu sốt cao không hạ”.

Trước dự báo tình hình dịch bệnh sẽ gia tăng, ngành y tế TP.HCM đã chủ động triển khai hàng loạt biện pháp phòng chống dịch bệnh.

Đối với bệnh tay chân miệng, Sở Y tế TP.HCM đã xây dựng kịch bản ứng phó, bao gồm 3 cấp độ, thực hiện phân tầng điều trị với tầng cuối là các bệnh viện chuyên khoa nhi và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới. Bên cạnh đó, TP.HCM cũng thành lập tổ chuyên gia điều trị bệnh tay chân miệng nhằm tăng cường công tác hội chẩn các ca nặng cần chuyển tuyến hoặc ca khó với các đơn vị trong thành phố và các tỉnh, thành phố phía Nam, nhằm đảm bảo công tác chuyển viện an toàn.

Để kéo giảm số ca mắc sốt xuất huyết, một trong các giải pháp quan trọng là phân loại đúng, xử lý dứt điểm các điểm nguy cơ gây dịch. Tiếp tục vận dụng mô hình phân tầng vào công tác thu dung điều trị sốt xuất huyết, tăng cường duy trì hoạt động tổ chuyên gia điều trị sốt xuất huyết Dengue. Đồng thời tiếp tục triển khai quy trình báo động đỏ đối với người bệnh sốt xuất huyết.