Đêm nằm lo lắng nghe sông lở

Thôn Lập là nơi sinh sống của 78 hộ đồng bào Cơ Tu với 370 nhân khẩu. Thôn nằm bên đầu nguồn sông Tả Trạch, nay sạt lở ăn sâu vào bờ từ 10 đến 15m, tiến sát đến mép nhà dân. Sống cạnh bờ sông, ông Hồ Văn Vàng, ở thôn Lập, xã Thượng Nhật hết sức lo lắng khi đêm nằm nghe sông lở ầm ào, phía sau lưng thôn thì quả núi cao dọa đổ ập xuống bất cứ lúc nào. 

Phía trên thượng lưu cách thôn khoảng 1km là thủy điện Thượng Nhật. Đây là thủy điện mùa mưa bão vừa qua liên tục tích nước trái phép, điều tiết nước bất thường về hạ du khiến sông lở, ngập lụt thêm dữ dội. 

Ông Vàng cho hay, mỗi khi mưa lớn là cả thôn từ già trẻ lớn bé đều phải di dời để tránh sạt lở đất. Bởi trước mặt là sông, trên đầu là thủy điện, còn sau lưng thì sợ núi sập. "Ở đây, sông suối bờ toàn sạt lở, ở trên là thủy điện, ở dưới thì mình ở đây, còn trên này toàn là đồi núi sạt lở. Khi sạt lở thì dân rất lo, không biết chạy đâu cho ổn định," ông Vàng bày tỏ.

Theo báo cáo của chính quyền địa phương, trong các đợt mưa bão vừa qua, khoảng 0,5 ha đất núi đã đổ sập ngay phía sau lưng nhà dân. Khi mưa to gió lớn là thôn Lập gần như bị cô lập bởi tình trạng sạt trượt đất núi xuống đường huyết mạch. 

Ông Nguyễn Ngọc Lửa, ở thôn Lập, xã Thượng Nhật, huyện Nam Đông lo lắng, cả thôn có 78 hộ đồng bào Cơ Tu với trên 370 khẩu đang ngày đêm thấp thỏm lo sợ trước tình trạng sạt lở cả phía sông lẫn phía núi đang bao vây thôn bản. Ông nói, trong đợt lụt lần thứ 2 vừa qua, có gần 10  nhà, trong đó có nhà ông bị sạt lở. Ông và các hộ có nguyện vọng được tái định cư.

Chính quyền địa phương đã tiến hành khảo sát và ghi nhận tình trạng đứt gãy núi ở thôn Lập. Việc làm hệ thống kè sạt lở chỉ mang tính đối phó tạm thời, vì tình hình ở đây quá phức tạp và nguy hiểm. Về lâu dài, huyện Nam Đông kiến nghị tỉnh, trung ương bố trí 120 tỷ đồng di dời dân ra khỏi những nơi nguy cơ sạt lở, trong đó có dự án di dời thôn Lập.

Ông Hoàng Trung Nam, Chủ tịch UBND xã Thượng Nhật, huyện Nam Đông cho biết, hầu hết bà con đều mong mỏi được chuyển đi nơi khác vì nơi đây thật sự quá nguy hiểm. Trong khi đó, diện tích đất sản xuất cũng không còn bao nhiêu bởi nạn sạt lở bờ sông, triền núi.

Ông Lê Thanh Hồ, Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết: Hiện nay trên địa bàn huyện có gần 1600 hộ với gần 3600 nhân khẩu sống ở vùng có nguy cơ sạt lở cao, cứ mỗi lần mưa bão là huyện phải sơ tán những hộ này.