Đề xuất bổ sung ADN, giọng nói vào dữ liệu căn cước công dân

Bộ Công an vừa có dự thảo báo cáo tổng kết và đánh giá tác động của chính sách về căn cước công dân (CCCD). Dự thảo nêu rõ, ngày 01/7/2021, hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và hệ thống sản xuất, cấp và quản lý Căn cước công dân đã được chính thức đưa vào vận hành.

Thành lập 6000 lượt kiểm tra, phúc tra thông tin dân cư tại địa phương

Trên cơ sở dữ liệu dân cư đã thu thập, Bộ Công an đã tiến hành cấp 98.560.038 số định danh cho công dân trên toàn quốc đang có trên hệ thống. Trong quá trình thu thập thông tin công dân, Bộ Công an đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương thực hiện nhiều biện pháp kiểm tra, phúc tra thông tin của từng người dân để bảo đảm chính xác 100% thông tin dân cư.

Kết quả, Công an các địa phương đã tổ chức, thành lập 6000 lượt kiểm tra, phúc tra thông tin dân cư tại địa phương; đồng thời Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) đã phối hợp các Cục nghiệp vụ trực tiếp đi phúc tra, kiểm tra lại kết quả của công an các địa phương với hơn 200 lượt phục vụ việc làm sạch dữ liệu thông tin dân cư.

Bộ Công an đã phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ rà soát, cập nhật trên 92.000 trường hợp thôi quốc tịch; gần 5 triệu trường hợp thay đổi thông tin trong hộ tịch để phục vụ việc làm sạch dữ liệu, cấp số định danh cá nhân cho gần 6 triệu trẻ em mới sinh từ ngày 01/01/2016.

Tuy nhiên vẫn còn một số trường hợp nhân khẩu đặc biệt, chưa được thu thập thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (507 trường hợp người chưa có quốc tịch Việt Nam nhưng đã được giải quyết đăng ký thường trú, cấp CMND, CCCD; 870 trường hợp là con lai giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài chưa xác định được quốc tịch, 15.227 trường hợp không xác định được quốc tịch, chưa được đăng ký thường trú, cấp CMND/CCCD; 9.679 trường hợp công dân không có giấy tờ tùy thân).

Về công tác cấp Căn cước công dân, đã cấp hơn 50 triệu thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử (01/3/2021 đến 30/6/2021); trong đó, cấp mới 46.834.593 trường hợp, cấp đổi 4.627.395 trường hợp, cấp lại 5.244.402 trường hợp.

Báo cáo Tổng kết Luật Căn cước công dân cho biết, hiện nay công dân có nhiều loại giấy tờ tùy thân khác nhau như thẻ Căn cước công dân, thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, giấy khai sinh, giấy phép lái xe, thẻ học sinh, sinh viên, thẻ hội viên, thẻ hành nghề...

Theo Bộ Công an, việc có quá nhiều loại giấy tờ khác nhau được cơ quan có thẩm quyền cấp gây ra khó khăn nhất định cho công dân trong lưu trữ, sử dụng, nhất là trong thực hiện các thủ tục hành chính, các tiện ích, dịch vụ công; không phù hợp với xu hướng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý nhà nước, hoạt động xã hội đang ngày càng phát triển ở nước ta.

Các quy định của Luật Căn cước công dân về việc quản lý, vận hành, khai thác, sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu Căn cước công dân còn chưa được đầy đủ, bao quát, chủ yếu được quy định ở các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành luật. Đây là vấn đề lớn, tác động rộng rãi đến nhiều chủ thể khác nhau bao gồm các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức, doanh nghiệp được giao thực hiện một số dịch vụ công và tổ chức, cá nhân khác, nên cần được luật hóa.

Đề xuất bổ sung ADN, giọng nói vào dữ liệu căn cước công dân

Vì vậy, trên cơ sở rà soát Luật Căn cước công dân, Bộ Công an đề xuất hướng sửa đổi, bổ sung Luật Căn cước công dân như sau.

Theo Bộ Công an, Luật CCCD hiện nay quy định dữ liệu của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu CCCD chỉ bao gồm một số nhóm thông tin (họ, tên, năm sinh…). Việc giới hạn trong phạm vi nêu trên sẽ gây khó khăn khi triển khai Đề án 06 của Thủ tướng về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia.

Do đó, Bộ Công an đề xuất bổ sung một số nhóm thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư gồm: Số CMND cũ, người giám hộ, người được giám hộ, thông tin về người không quốc tịch nhưng đã sinh sống ổn định, lâu dài tại Việt Nam… (người gốc Việt Nam được sinh ra tại Việt Nam hoặc người gốc Việt Nam được sinh ra tại nước ngoài nhưng đã trở về Việt Nam sinh sống liên tục từ 05 năm trở lên).

Bộ cũng yêu cầu, chỉnh lý Cơ sở dữ liệu căn cước công dân thành Cơ sở dữ liệu căn cước. Bổ sung một số nhóm thông tin vào Cơ sở dữ liệu căn cước gồm: Thông tin sinh trắc học (mống mắt, ADN, giọng nói); thông tin về Người không quốc tịch nhưng đã sinh sống ổn định, lâu dài tại Việt Nam (người gốc Việt Nam được sinh ra tại Việt Nam hoặc người gốc Việt Nam được sinh ra tại nước ngoài nhưng đã trở về Việt Nam sinh sống liên tục từ 05 năm trở lên); tài khoản định danh điện tử của công dân Việt Nam (có hoặc không có).

Đề xuất cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi

Cũng theo Bộ Công an, Luật CCCD không quy định cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi và cấp số định danh cá nhân, giấy chứng nhận căn cước cho trường hợp người không quốc tịch nhưng đã sinh sống ổn định, lâu dài tại Việt Nam.

Để bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng cho công dân, Bộ Công an đề xuất bổ sung quy định cấp thẻ Căn cước công dân cho công dân là trẻ em dưới 14 tuổi; bổ sung quy định giải quyết vướng mắc trong cấp thẻ Căn cước công dân cho người không có nơi thường trú, không đầy đủ một số thông tin cá nhân khác như ngày, tháng sinh, quê quán (theo 03 cấp hành chính), có thông tin kê khai về dân tộc, tôn giáo khác không nằm trong danh mục quy định của cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành; bổ sung quy định về cấp giấy chứng nhận căn cước cho người không quốc tịch nhưng đã sinh sống ổn định, lâu dài tại Việt Nam (người gốc Việt Nam được sinh ra tại Việt Nam hoặc người gốc Việt Nam được sinh ra tại nước ngoài nhưng đã trở về Việt Nam sinh sống liên tục từ 05 năm trở lên)

Ngoài ra, Bộ Công an cũng yêu cầu hoàn thiện quy định về quản lý, vận hành, khai thác, sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân; định danh điện tử; cấp, hủy số định danh của cá nhân; quy định về việc sử dụng thống nhất thẻ Căn cước công dân và việc hạn chế phát sinh thủ tục hành chính có liên quan, theo đó bổ sung quy định về: Định danh điện tử (căn cước điện tử) đối với cá nhân để thực hiện các thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và giao dịch dân sự trên môi trường điện tử; Hồ sơ, trình tự, thủ tục, thẩm quyền cấp tài khoản định danh điện tử; Mức độ, giá trị của tài khoản định danh điện tử; Quản lý nhà nước về định danh điện tử…