Đầu tư chứng khoán phái sinh, những điều cần biết

 Nếu như chứng khoán cơ sở, hiểu nôm na là các loại cổ phiếu niêm yết, đã trở nên phổ biến với các nhà đầu tư, thì chứng khoán phái sinh còn tương đối mới với nhiều nhà đầu tư ở Việt Nam, nhất là nhà đầu tư không chuyên nghiệp.

Là công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng, giao dịch chứng khoán phái sinh cho phép nhà đầu tư tận dụng các lợi thế về đòn bẩy, có thể kiếm lợi nhuận ngay cả khi thị trường đi xuống bằng cách dự đoán đúng xu hướng thị trường.  

Xuất hiện tại Việt Nam từ năm 2017, gần đây, đặc biệt khi thị trường chứng khoán cơ sở trầm lắng, chứng khoán phái sinh tăng trưởng khá mạnh. Tính đến hết tháng 1 vừa qua, số lượng tài khoản giao dịch phái sinh đạt hơn 1,19 triệu tài khoản. Khối lượng giao dịch trung bình tăng từ 10.954 hợp đồng/phiên năm 2017 lên gần 250.000 hợp đồng/phiên trong 11 tháng của năm 2022.

Bên cạnh việc linh hoạt và mang lại lợi nhuận cao, chứng khoán phái sinh thích hợp với các nhà đầu tư cá nhân, ít tiền, và đặc biệt, được coi là sản phẩm tốt phòng ngừa rủi ro cho các nhà đầu tư bởi lẽ khi thị trường chứng khoán cơ sở sụt giảm, nhà đầu tư có thể bán hợp đồng thanh lý. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo, khác với việc đầu tư cổ phiếu trên thị trường cơ sở, giao dịch phái sinh với tỷ lệ đòn bẩy cao đòi hỏi nhà đầu tư cá nhân phải có kiến thức và hiểu biết về thị trường. 

Thị trường chứng khoán phái sinh ở Việt Nam hiện nay quy mô còn rất nhỏ so với các thị trường chứng khoán phái sinh thế giới và được đánh giá là mảnh đất tiềm năng cho các nhà đầu tư như một tấm khiên để bảo vệ danh mục đầu tư khi thị trường giảm điểm. Tuy nhiên, đây không phải là cuộc chơi dành cho các tay ngang thiếu hiểu biết.

Các chuyên gia khuyến cáo, không nên coi thị trường phái sinh là nơi thử vận may rủi sau khi đã thua lỗ trên thị trường cơ sở, bởi nhà đầu tư có thể rơi vào nghịch cảnh lỗ cả cơ sở lẫn phái sinh./.