Chủng virus SARS-CoV-2 thứ 5 vừa ghi nhận ở Việt Nam nguy hiểm thế nào?

Biến thể 20C/L452R có hai dạng là B.1.427 và B.1.429 mang các đột biến có một phần khác biệt.

Dòng virus corona 20C/L452R lần đầu tiên được xác định và hiện phổ biến ở California (Mỹ). Biến thể này dường như có khả năng lây truyền cao hơn và làm tăng nguy cơ bệnh nhân phải nhập viện, tử vong.

Dựa trên thống kê 2.000 mẫu xét nghiệm, tỷ lệ phổ biến của 20C ở bang California tăng từ 0% lên tới 50% (tháng 9/2020 tới cuối tháng 1/2021).

Các nhà khoa học cũng nghiên cứu hồ sơ y tế của 324 người mắc COVID-19 được chăm sóc trong bệnh viện. Họ phát hiện, so với những bệnh nhân mang các chủng virus khác, những người mang biến thể 20C vào khu chăm sóc đặc biệt cao hơn 4,8 lần và nguy cơ tử vong cao hơn 11 lần.

Các dữ liệu khác cho thấy biến thể này cũng dễ lây lan hơn. Những người bị nhiễm 20C chứa lượng virus trong mũi nhiều gấp đôi, khiến họ lây bệnh sang người khác thuận lợi hơn.

Charles Chiu, bác sĩ bệnh truyền nhiễm và chuyên gia giải trình tự, cho biết: “Biến thể này đang được quan tâm vì dữ liệu của chúng tôi cho thấy 20C dễ lây hơn, có nhiều khả năng dẫn tới bệnh nặng và vô hiệu một phần kháng thể”.

Tại một viện dưỡng lão nơi mà biến thể này đã tồn tại, COVID-19 lây nhanh gấp nhiều lần so với các đợt bùng phát dịch do các biến thể virus khác gây ra.

Theo nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, B.1.429 cũng ảnh hưởng đến hiệu quả của các kháng thể. Hiệu lực giảm đi là vừa phải nhưng vẫn đáng lưu tâm.

Dữ liệu cho thấy các biến thể có thể khiến bệnh nhân trở nặng hơn. 13% số ca nhiễm biến thể phải nhập viện so với gần 3% ca nhiễm chủng gốc. Tương tự như vậy, số tử vong vì biến thể cũng cao hơn hẳn.

Tuy nhiên, các tác giả thừa nhận không thể hoàn toàn chắc chắn liệu các biến thể có thực sự làm cho người bệnh nặng hơn hay không. Hầu hết các bệnh nhân của biến thể này bị ốm trong những tháng tồi tệ nhất của đại dịch, khi hệ thống y tế bị quá tải và việc chăm sóc bệnh nhân có thể không tối ưu.

Ngoài ra, số lượng ca bệnh được khảo sát không nhiều. Do đó, một số nhà nghiên cứu cho rằng cần thêm các bằng chứng trên số bệnh nhân đông hơn trước khi kết luận. “Liệu những người chết do mắc biến thể có thể qua khỏi nếu tình hình dịch bớt căng thẳng hơn?”, David O’Connor, chuyên gia giải trình tự virus ở Đại học Wisconsin, đặt vấn đề.

B.1.427 và B.1.429 có chung 3 đột biến trong protein gai, cho phép virus xâm nhập vào tế bào người. Một trong những đột biến đó, L452R, làm tăng khả năng lây nhiễm.

Ba đột biến trên không có trong 3 chủng virus đang được quan tâm, xuất hiện lần đầu ở Vương quốc Anh, Nam Phi và Brazil.

Các nhà sinh học cũng khuyến cáo không nên quá căng thẳng về phát hiện trên. William Hanage, chuyên gia về sự tiến hóa của virus, lưu ý 20C đã xuất hiện vào giữa năm 2020 nhưng không lây nhiễm nhanh như 3 chủng trên.