BHXH tự nguyện cho lao động tự do: Cần nhiều nguồn lực để duy trì

“Năm vừa rồi rất vui được LĐLĐ TP và quận giúp đỡ BHXH tự nguyện, từ xưa đến giờ tôi chưa biết điều này. Mình phải tiết kiệm đóng thêm vào để khi nghỉ hưu được hưởng. Mong chương trình kéo dài, giúp cho nhiều anh em có hoàn cảnh khó khăn, để sau này khi không còn chạy xe thì có BHXH tự nguyện để dưỡng già”.

“Hỗ trợ BHXH cho chúng tôi rất là trân quý, rất cám ơn. Tôi sẽ cố gắng tham gia BHXH tự nguyện này cho đến khi về hưu”.

Đó là những lời chia sẻ xúc động của ông Võ Anh Dũng, nghiệp đoàn xe ôm phường Tân Định, quận 1 và bà Nguyễn Thùy Trang, nghiệp đoàn phường Đông Hưng Thuận, quận 12 khi lần đầu tiên được cầm trên tay cuốn sổ bảo hiểm xã hội sau nhiều năm mưu sinh vất vả, thu nhập chỉ đủ trang trải sinh hoạt hàng ngày.

Trong đợt dịch Covid-19 vừa qua, người lao động, đoàn viên công đoàn cũng như nghiệp đoàn đều bị ảnh hưởng, hơn ai hết, những lao động tự do không có hợp đồng lao động chịu thiệt thòi nhiều nhất. Ngoài những chính sách chăm lo trước mắt để kịp thời giúp anh chị em đoàn viên nghiệp đoàn vượt qua khó khăn trong dịch bệnh, năm 2021, tổ chức công đoàn TP.HCM còn hướng đến việc chăm sóc lâu dài về an sinh xã hội cho anh chị em thông qua sáng kiến trao tặng BHXH tự nguyện.

Được sự hỗ trợ của VietcomBank chi nhánh TP.HCM, LĐLĐ phối hợp BHXH TP đã trao 500 sổ BHXH tự nguyện; mức tiền làm cơ sở chọn đóng là 1,5 triệu đồng trong thời gian 12 tháng, với tổng kinh phí 2 tỷ đồng.

Chị Trần Thị Lệ Thủy, Chủ tịch Nghiệp đoàn nail, tóc phường Tân Thành, quận Tân Phú chia sẻ: “Chị em từ trước đến nay làm nghề tóc không nghĩ là mình được hưởng BHXH, mà bây giờ làm nghề chạy xe ôm, giúp việc, làm tóc... cũng được như vậy thì rất là vui. Sau này sẽ hết sức phấn đấu, cố gắng duy trì bảo hiểm để khi nghỉ hưu có nguồn thu nhập ổn định, chi tiêu và tuổi già cũng đỡ lo”.

Ông Nguyễn Văn Hải, Chủ tịch Liên đoàn Lao động quận Bình Tân cho biết, trên địa bàn quận đã có 72 người lao động được hỗ trợ tham gia BHXH tự nguyện trong 1 năm từ chương trình này. Khi trao những cuốn sổ BHXH tự nguyện, cán bộ Công đoàn ghi nhận ai nấy đều rất phấn khởi, đặc biệt là những lao động hành nghề xe ôm truyền thống, xe công nghệ, giúp việc nhà, thu gom rác.

“Thông qua việc tài trợ cũng là cách thức để chứng minh việc tham gia tổ chức công đoàn đối với lao động phi kết cấu sẽ được chăm lo, bảo vệ quyền lợi chính đáng, đặc biệt là chế độ an sinh. Đây là một trong những giải pháp rất hiệu quả nhằm vận động, tập hợp đoàn viên nghiệp đoàn và tuyên truyền chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước”, ông Nguyễn Văn Hải cho hay.

Cần nguồn hỗ trợ duy trì và phát triển BHXH tự nguyện

Tại quận 1, ông Huỳnh Vĩnh Lâm, Phó Chủ tịch LĐLĐ quận thông tin, trên địa bàn hiện có 13 nghiệp đoàn du lịch, xe ôm truyền thống, xe công nghệ… với hơn 800 đoàn viên. Hai năm qua, dịch bệnh ảnh hưởng rất nhiều nên việc tặng bảo hiểm xã hội tự nguyện là điểm nhấn trong hoạt động chăm lo cho người lao động của tổ chức công đoàn. Được có một khoản tiết kiệm, phòng ngừa cho tương lai là động lực để người lao động, đoàn viên phấn khởi tham gia BHXH tự nguyện.

Để chương trình có ý nghĩa thiết thực hơn, theo ông Lâm, vẫn còn nhiều việc cần quan tâm: “Một số lao động được thụ hưởng có đóng góp, thứ nhất là trong thời gian đóng BHXH sẽ không được quyền lợi khi bị tai nạn, ốm đau, bệnh tật trong khi thu nhập bấp bênh, việc khám chữa bệnh rất quan trọng. Thứ hai là khi chẳng may họ mất thì số tiền của người đồng thụ hưởng rất ít phần lớn đều có tuổi. Thứ ba, với quy định mới thì thời gian hưởng BHXH kéo dài, đóng đủ 20 năm mới được lương hưu hoặc lĩnh 1 lần, trong khi đa số người lao động lớn tuổi, nếu không đạt tới thời gian đó thì như thế nào”.

Hiện nay, do ảnh hưởng giá cả tăng nhanh, thu nhập ảnh hưởng nên việc đóng BHXH tiếp tục sẽ rất khó khăn. Chương trình rất hay và ý nghĩa này cần được nghiên cứu và có giải pháp hỗ trợ nhiều hơn cho người lao động.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Dung, Phó Giám đốc Bảo hiểm Xã hội TP.HCM cho biết, chương trình trao tặng BHXH tự nguyện nhằm thực hiện 1 số mục tiêu trong Nghị quyết 28 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đó là đến năm 2025, trong số 45% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH thì nông dân, lao động phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 2,5%.

Do vậy, để BHXH thực sự là một trụ cột chính cho hệ thống an sinh xã hội từng bước mở rộng một cách vững chắc và phát triển đa dạng, đa tầng - một trong những định hướng rất quan trọng của hệ thống an sinh xã hội, Bảo hiểm xã hội TP.HCM triển khai rất nhiều giải pháp đồng bộ nhằm đạt mục tiêu mà Nghị quyết 28 đề ra. Trong đó có sự phối hợp với Liên đoàn Lao động và VietcomBank chi nhánh TP.HCM tổ chức chương trình tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện cho đoàn viên nghiệp đoàn có hoàn cảnh khó khăn từ năm 2021.

Về băn khoăn của người lao động, bà Dung cho biết, hiện nay, ngành bảo hiểm xã hội thành phố đang phát triển rất mạnh về hệ thống công nghệ thông tin cũng như cải cách thủ tục hành chính. Nếu sau này đến tuổi nghỉ nhưng chưa đủ thời gian để nhận sổ lương hưu thì người lao động được quyền đóng và đóng một lần không quá 5 năm, nếu đóng đủ thời gian thì được tính lương hưu.

Theo bà Dung, BHXH tự nguyện mang lại rất nhiều lợi ích cho lao động nghèo, không chỉ là tiền lương hưu khi đến tuổi nghỉ hưu, mà còn là sự tự tin hơn trong cuộc sống, độc lập tài chính, không phải phụ thuộc vào người khác.

“Cái được rất lớn của tấm thẻ BHXH tự nguyện là chỗ dựa rất vững chắc khi chăm sóc tuổi già. Tôi rất mong, ngoài ngân hàng VietcomBank có thể làm việc thêm với một số ngân hàng khác. Phương hướng trong năm 2022, chúng ta phải phố hợp tốt hơn nữa, nếu cần thì tôi nghĩ phải mở rộng các mạnh thường quân để tăng thêm tỷ lệ đoàn viên được hưởng chế độ này thì rất tốt”, bà Nguyễn Thị Mỹ Dung cho biết.

Liên đoàn Lao động TP.HCM cho hay, chương trình đã giúp người lao động ở các khu vực trước đây chưa có điều kiện nay được tiếp cận các chính sách an sinh của Đảng, Nhà nước, nhất là ở khu vực không có quan hệ lao động nhằm đảm bảo nâng cao chất lượng cuộc sống. Do đó sẽ cố gắng tìm các nguồn để tiếp tục hỗ trợ các đoàn viên nghiệp đoàn duy trì bảo hiểm trong 5 năm tới.

Trên thực tế, vẫn còn nhiều đoàn viên công đoàn, người lao động có hoàn cảnh khó khăn cần được sẻ chia, hỗ trợ và kết quả đạt được trong triển khai chương trình trao tặng BHXH tự nguyện 1 năm qua là động lực quan trọng để tổ chức công đoàn, cũng như cơ quan BHXH TP.HCM tiếp tục tổ chức tốt hơn nữa các hoạt động mang nhiều ý nghĩa này trong thời gian tới.