Alibaba chuẩn bị tái xuất

Alibaba và chính quyền tỉnh Giang Tô (Trung Quốc) được cho gần đạt thỏa thuận mua lại cổ phần mảng bán lẻ của Suning.com, tập đoàn do tỷ phú Zhang Jindong đồng sáng lập.

Theo Bloomberg, thỏa thuận sẽ giúp Alibaba nắm nhiều cổ phần hơn tại Suning.com so với mức 20% hiện có. Đây là một trong những nhà bán lẻ hàng gia dụng, điện tử và tiêu dùng lớn nhất Trung Quốc, được định giá khoảng 8 tỷ USD.

Sự trở lại của Alibaba

Khoản đầu tư này sẽ đánh dấu sự trở lại của Alibaba sau khi bị chính phủ Trung Quốc phạt 2,8 tỷ USD do vi phạm luật cạnh tranh, khiến công ty thua lỗ lần đầu tiên sau 9 năm. Việc hợp tác với chính phủ địa phương cho thấy Alibaba đã sẵn sàng hoạt động như trước.

"Nếu thỏa thuận thành công, Alibaba có thể chứng minh việc kiểm soát không ngăn cản tham vọng thực hiện chiến lược hoặc kế hoạch đầu tư của họ... Giá trị chiến lược từ các cửa hàng, trung tâm phân phối và giao hàng của Suning.com với Alibaba rất rõ ràng", Michael Norris, nhà phân tích công nghệ của hãng nghiên cứu AgencyChina nhận định.

Theo Bloomberg, các thỏa thuận có thể cần được Cơ quan Quản lý Nhà nước về Quy chế Thị trường Trung Quốc chấp nhận. Đây là cơ quan giám sát những hành vi phản cạnh tranh, từng phạt Alibaba do vi phạm lệnh chống độc quyền.

Trong khi Alibaba chuẩn bị trở lại với khoản đầu tư lớn, công ty thanh toán Ant Group của ông Ma vẫn phải chuyển đổi loại hình sang doanh nghiệp sở hữu tài chính, chịu sự quản lý như một ngân hàng. Chính phủ Trung Quốc cũng muốn Alibaba bán bớt một số tài sản truyền thông, bao gồm tạp chí SCMP.

Thỏa thuận giữa Alibaba và Suning.com có thể được công bố ngay trong tuần này. Tuy nhiên, nguồn tin giấu tên cho biết hợp đồng vẫn đang được đàm phán, có thể hoãn hoặc đổ vỡ.

Chiến lược bán lẻ kiểu mới

Nếu thương vụ thành công, Zhang sẽ không còn quyền kiểm soát Suning.com. Tập đoàn này còn nổi tiếng khi lấn sân sang nhiều lĩnh vực kinh doanh, bao gồm mua lại đội bóng đá Inter Milan. Dù vậy, sự mở rộng dấy lên lo ngại về tính thanh khoản của tập đoàn.

Suning.com có trụ sở tại Nam Kinh, cách nơi Alibaba đóng quân (Hàng Châu) khoảng 3 tiếng lái xe. Từ lâu, 2 công ty này đã hợp tác với nhau trong nhiều lĩnh vực như hậu cần, bán hàng online.

Năm 2015, Alibaba đã đầu tư 4,6 tỷ USD để nắm 20% cổ phần Suning.com. Đổi lại, Suning.com trả 2,3 tỷ USD mua 1,1% cổ phần Alibaba. Từ đó, cổ phiếu Suning.com giảm khoảng 60% trong khi Alibaba tăng hơn gấp đôi.

Hợp tác với Suning.com và các nhà bán lẻ truyền thống là một phần trong mục tiêu của Alibaba nhằm trở thành đế chế bán lẻ, mang đến trải nghiệm mua sắm online và offline liền mạch. Chiến lược này được Alibaba gọi là bán lẻ kiểu mới.

Daniel Zhang, CEO Alibaba cho rằng mở rộng sang lĩnh vực bán lẻ thực phẩm và kinh doanh tạp hóa là nền tảng trong chiến lược tăng trưởng mới. Nỗ lực này đã được đền đáp trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát, mảng bán lẻ kiểu mới mang về 25,6 tỷ USD, tương đương 1/5 doanh thu trong năm tài chính kết thúc tháng 3/2021 của Alibaba.

Đầu tư vào Suning.com còn giúp Alibaba tăng sức cạnh tranh với JD.com, sàn thương mại điện tử được Tencent hậu thuẫn. Tập đoàn do Richard Liu sáng lập đang mở rộng sang lĩnh vực bán lẻ truyền thống, với kế hoạch xây dựng 300 cửa hàng thiết bị gia dụng tại các thành phố cấp 2 và 3, cùng 5.000 cửa hàng tại các thị trấn nhỏ ở Trung Quốc vào năm 2025.

"Alibaba đã nắm giữ 20% cổ phần Suning.com, cả 2 đang hợp tác để phát triển các phương thức mua hàng điện tử mới cho người dùng Trung Quốc. Việc tăng cổ phần trong Suning.com sẽ thắt chặt mối quan hệ ấy, đồng thời thúc đẩy thị phần bán lẻ trực tuyến của Alibaba trong mảng điện tử tiêu dùng, vốn đang theo sau đối thủ JD.com", Catherine Lim, nhà phân tích của Bloomberg nhận định.