Ai sẽ là Tổng thống thứ 20 của Hàn Quốc?

Hiện tại, ứng cử viên Yoon Suk-yeol có lợi thế hơn đối thủ Lee Jae-myung, nhưng giới phân tích cho rằng cán cân chưa nghiêng hẳn về bên nào và người thắng cuộc sẽ chỉ đạt mức chênh lệch sít sao.

Cuộc bầu cử tổng thống Hàn Quốc lần thứ 20 diễn ra trong bối cảnh đặc biệt, khi đại dịch COVID-19 kéo dài sang năm thứ ba, nội bộ xã hội Hàn Quốc tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn định.

Vị tổng thống mới được bầu trong cuộc bỏ phiếu ngày 9/3 đối mặt với thách thức phải đưa ra các quyết sách nhằm ứng phó hiệu quả trong thời kỳ hậu đại dịch COVID-19 cùng những biện pháp vượt qua khủng hoảng kinh tế, khai thác các động lực phát triển mới để đưa đất nước tiếp tục tăng trưởng.

Tuy nhiên, cục diện trên chính trường Hàn Quốc hiện nay khiến cuộc bầu cử này trở nên kịch tính và khó đoán định nhất từ trước đến nay...

Vòng đấu gay cấn

Trong cuộc bầu cử tổng thống lần này, vòng đua tập trung vào 4 ứng cử viên hàng đầu gồm: ông Lee Jae-myung của đảng Dân chủ (DP) cầm quyền, ông Yoon Suk-yeol của đảng Sức mạnh quốc dân (PPP) đối lập chính, ông Ahn Cheol-soo của đảng Nhân dân trung lập và bà Sim Sang-jeung của đảng Công lý tiến bộ.

Cả 4 ứng cử viên đã thực hiện chiến dịch tranh cử đến phút chót và đã thực hiện cả 3 cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình theo quy định của Ủy ban Bầu cử quốc gia.

Tuy nhiên, cơ hội chiến thắng trên thực tế chỉ dành cho hai ứng cử viên Lee Jae-myung của DP và ông Yoon Suk-yeol của PPP.

Trong suốt quá trình tranh cử, đặc biệt trong giai đoạn 30 ngày nước rút trước ngày bầu cử, hai ứng cử viên đã bám đuổi sít sao và không ai giành được ưu thế vượt trội.

Kết quả các cuộc thăm dò dư luận cho thấy, hai chính khách này chỉ chênh lệch nhau trong tỷ lệ sai số ± 3,1%.

Ứng cử viên Lee Jae-myung, xuất thân từ luật sư về nhân quyền, có quá trình phấn đấu đi lên tự thân đã chiếm được cảm tình của lớp cử tri cấp tiến.

Ông được đánh giá là giàu kinh nghiệm chính trị, đặc biệt có thành tích nổi bật trong giai đoạn làm thị trưởng Seongnam và tỉnh trưởng Gyeonggi bao quanh thủ đô Seoul và là khu vực đông dân nhất ở Hàn Quốc với khoảng 13,5 triệu người.

Ông Lee đã từng tham gia cuộc chạy đua trong vòng bầu cử sơ bộ của Đảng dân chủ tự do năm 2017, nhung khi đó, ông Moon Jae in – vốn là trợ lý của cựu tổng thống Roh Moo-hyun, đã giành chiến thắng và trở thành ứng cử viên của đảng trong cuộc bầu cử tổng thống năm đó. Tới cuối năm ngoái, ông đã được bầu làm ứng cử viên tổng thống cho nhiệm kỳ này.

Ông Yoon Suk-yeol, năm nay 61 tuổi, nguyên là tổng công tố tối cao và đã xây dựng hình ảnh là nhân vật dám đương đầu với những sai phạm của chính quyền đương nhiệm. Tháng 12 năm 2016, ông là thành viên của một nhóm công tố viên đặc biệt điều tra về vụ bê bối liên quan đến tổng thống lúc bấy giờ là bà Park Geun-hye. Một năm sau, bà Park trở thành tổng thống dân cử đầu tiên của Hàn Quốc bị buộc phải rời nhiệm sở. Ông được bầu làm ứng cử viên của Đảng Sức mạnh quốc dân đối lập vào cuối năm 2021. Giương cao khẩu hiệu chống tham nhũng, ông đã thu hút được một số lượng lớn cử tri muốn thay đổi và tạo ra luồng gió mới cho xã hội Hàn Quốc.

Ông và đảng đối lập hy vọng sẽ giành được phiếu của cử tri, những người đang phẫn nộ về giá nhà cao chót vót và những bê bối tham nhũng liên quan tới đảng cầm quyền của tổng thống Moon Jae-in.

Sau khi Triều Tiên liên tiếp thử tên lửa vào đầu năm nay, ông Yoon thông báo kế hoạch chính sách đối ngoại của đảng ông sẽ tập trung xây dựng một lực lượng quốc phòng mạnh.

Cả hai ứng cử viên đều vướng bê bối cá nhân hoặc gia đình

Tuy nhiên, cả hai ứng cử viên đều vướng vào bê bối cá nhân hoặc gia đình.

Ông Lee Jae-myung bị cáo buộc tham nhũng liên quan đến dự án tái thiết phường Daejang tại thành phố Seongnam khi là thị trưởng. Vụ việc đang trong quá trình điều tra và chưa có kết luận.

Ông và vợ cũng từng 2 lần phải xin lỗi công khai do vợ ông đã lạm dụng nhân viên công quyền và sử dụng thẻ công để chi tiêu cá nhân.

Trong khi đó, đối thủ chính Yoon Suk-yeol tuy không vướng vào bê bối cá nhân nhưng vợ và mẹ vợ đều là tâm điểm của báo chí.

Mẹ vợ ông năm 2021 bị kết án 3 năm tù giam vì tội khai man, thu lợi bất chính hàng triệu USD từ quỹ bảo hiểm y tế quốc gia.

Vợ ông mới đây đã phải xin lỗi công luận vì khai man lý lịch và bê bối lộ đoạn ghi âm liên quan đến nghi ngờ can thiệp cuộc vận động tranh cử, vi phạm Luật Bầu cử công chức.

Sự cố phát ngôn trong chiến dịch vận động tranh cử

Cả hai đều liên tục gặp sự cố phát ngôn trong chiến dịch vận động tranh cử.

Qua 4 cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình, trong đó có 3 cuộc theo quy chế bắt buộc do Ủy ban Bầu cử quốc gia tổ chức, ông Yoon Suk-yeol phần nào bộc lộ điểm yếu trong ứng phó trực tiếp với công luận và các vấn đề chiến lược quốc gia khi không có kịch bản.

Dù được đánh giá là dày dạn kinh nghiệm chính trường song ứng cử viên Lee Jae-myung trong nỗ lực công kích đối thủ lại cũng "hở sườn" và chịu "vạ miệng."

Ông cũng bị dư luận chỉ trích vì phát ngôn "tiền hậu bất nhất" liên quan đến các cam kết tranh cử.

Hiện tại, ông Yoon Suk-yeol cơ bản có lợi thế hơn đối thủ Lee Jae-myung, nhưng tỷ lệ cử tri tham gia bỏ phiếu, đặc biệt là tỷ lệ cử tri theo độ tuổi, và các tác động khách quan khác khiến giới phân tích cho rằng cán cân chưa nghiêng hẳn về bên nào và nếu có chiến thắng thì người thắng cuộc cũng sẽ chỉ đạt được chênh lệch hết sức sít sao./.